Ακολουθώντας το παράδειγμα χιλιάδων σύγχρονων γυναικών ανά τον κόσμο για παράταση της γονιμότητάς τους, η Instagrammer Κάλια Ελευθερίου μοιράζεται την εμπειρία της να καταψύξει τα ωάριά της και μαζί με τη Διευθύντρια Ευρωπαϊκών Επιχειρήσεων της Cryos International, Saghar Kasiri, απαντούν στις ερωτήσεις που όλες θέλουμε να κάνουμε.
Από την Τάνια Νεοκλέους
Saghar Kasiri Εμβρυολόγος, Διευθύντρια Ευρωπαϊκών Επιχειρήσεων Cryos International
Τι ακριβώς είναι η μέθοδος κρυοσυντήρης ωαρίων και ποιες γυναίκες αφορά;
Η κρυοσυντήρηση ωαρίων είναι μια ευκαιρία για μια γυναίκα να διατηρήσει την ικανότητά της να κάνει παιδιά αργότερα στη ζωή της. Οι γυναίκες γεννιούνται με τα ωάρια τους αποθηκευμένα στις ωοθήκες τους. Μεγαλώνοντας, η ποσότητα και η ποιότητα των ωαρίων μειώνεται, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε προβλήματα γονιμότητας. Αυτή η βιολογική μείωση ξεκινά από την ηλικία των 35 ετών και όχι στην εμμηνόπαυση, όπως πιστεύει πολύς κόσμος. Μέσω της μεθόδου κρυοσυντήρησης ωαρίων, η Cryos International προσφέρει στις γυναίκες – που επιθυμούν να δημιουργήσουν οικογένεια στο μέλλον – το πλεονέκτημα του χρόνου. Υπάρχουν διάφοροι λόγοι που μια γυναίκα προχωρά στην κατάψυξη των ωαρίων της. Αυτοί μπορεί να είναι προσωπικοί, όπως για παράδειγμα η συνέχιση των σπουδών, η καριέρα, η αναμονή για την εύρεση του κατάλληλου συντρόφου ή ακόμα και θρησκευτικοί λόγοι. Μπορεί, επίσης, να υπάρχουν ιατρικοί λόγοι όπως ένα χαμηλό απόθεμα ωοθηκών, οικογενειακό ιστορικό πρώιμης εμμηνόπαυσης ή η υποβολή ιατρικής θεραπείας, όπως χειρουργική επέμβαση, ακτινοβολία ή χημειοθεραπεία, που μπορεί να προκαλέσουν υπογονιμότητα.
Ποια είναι η καλύτερη ηλικία για μία γυναίκα να προχωρήσει στην κρυοσυντήρηση των ωαρίων της;
Τα κύρια αναπαραγωγικά χρόνια των γυναικών είναι στη δεκαετία των 20 και στις αρχές των 30, γι’ αυτό και η κρυοσυντήρηση ωαρίων προσφέρεται σε γυναίκες κάτω των 40 ετών.
Τι θεωρείται ως το πιο σημαντικό για την επιτυχία της κρυοσυντήρησης;
Εκτός από την ηλικία της γυναίκας, η επιτυχία εξαρτάται και από τους έμπειρους επαγγελματίες στον τομέα της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Στην Cryos, οι γυναικολόγοι μας είναι ειδικοί στον τομέα της γονιμότητας και οι επιστήμονές μας ειδικοί στην κρυοσυντήρηση ωαρίων. Το επίπεδο τεχνογνωσίας είναι κρίσιμο για την κρυοσυντήρηση ωαρίων, προκειμένου να διατηρηθεί η ποιότητά τους και να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή επιβίωση, όταν τα ωάρια αποψυχθούν στο μέλλον για τη δημιουργία εμβρύων.
Ποια είναι η ακριβής διάρκεια από την έναρξη, μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας και τι περιλαμβάνει;
Η πλήρης διαδικασία διαρκεί έως και οκτώ εβδομάδες και απαιτεί επίσκεψη στην Cryos περίπου 4-6 φορές. Κατά τη διάρκεια αυτών των επισκέψεων, ο γιατρός παρακολουθεί στενά τον κύκλο της γυναίκας, μέσω υπερήχων και εξετάσεων αίματος, διεγείροντας τις ωοθήκες και συλλέγοντας τα ωάρια με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα. Στη συνέχεια, τα ωάρια κρυοσυντηρούνται σε ειδικά δοχεία αποθήκευσης.
Πόσο ασφαλής είναι η κρυοσυντήρηση ωαρίων ως μέθοδος;
Η διαδικασία προετοιμασίας των ωοθηκών για κρυοσυντήρηση ωαρίων είναι παρόμοια με τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται για θεραπείες εξωσωματικής γονιμοποίησης παγκοσμίως, οι οποίες με τη σειρά τους πραγματοποιούνται με επιτυχία και ασφάλεια για πάνω από 40 χρόνια.
Ποιος είναι ο μέγιστος αριθμός ωαρίων που μπορούν να συλλεχθούν και να φυλαχθούν σε μία προσπάθεια;
Ο αριθμός των ωαρίων που θα κρυοσυντηρηθούν εξαρτάται από το απόθεμα των ωοθηκών της γυναίκας, καθώς και από την ηλικία της, κατά τη στιγμή της ωοληψίας. Οι περισσότερες γυναίκες που είναι 35 ετών ή νεότερες, μπορούν να αναμένουν ότι θα κρυοσυντηρήσουν με επιτυχία περίπου 10-20 ωάρια ανά κύκλο κρυοσυντήρησης. Για μερικές γυναίκες ίσως χρειαστούν 2-3 κύκλοι κρυοσυντήρησης ωαρίων, προκειμένου να αποθηκευτεί ένας επαρκής αριθμός.
Για πόσο διάστημα μπορούν να φυλαχθούν τα ωάρια, μέχρι τη χρήση τους;
Με τη μέθοδο κρυοσυντήρησης της υαλοποίησης που χρησιμοποιείται στην Cryos, η ποιότητα των ωαρίων παραμένει ανεπηρέαστη με την πάροδο του χρόνου, επιτρέποντας σε κάθε γυναίκα να τα χρησιμοποιήσει όποτε το επιθυμεί. Ο νόμος στην Κύπρο επιτρέπει τη φύλαξή τους για 10 χρόνια, ωστόσο αυτή η περίοδος μπορεί να παραταθεί μετά από έγκριση από το κράτος.
Υπάρχουν κίνδυνοι για τα παιδιά που γεννιούνται από κρυοσυντηρημένα ωάρια;
Πρόσφατες μελέτες αλλά και η παρατήρηση δεδομένων, καταδεικνύουν ότι η σύλληψη παιδιών με κρυοσυντηριμένα ωάρια δεν έχει αυξημένο κίνδυνο συγγενών ανωμαλιών.
Αν δεν χρειαστεί να χρησιμοποιήσει η γυναίκα τα κατεψυγμένα της ωάρια, τι γίνεται με αυτά;
Μια γυναίκα μπορεί να επιλέξει είτε να καταστρέψει τα ωάριά της είτε να τα δωρίσει σε άλλες γυναίκες, που δεν μπορούν να παράγουν τα δικά τους. Οι γυναίκες χάνουν περίπου 700-1000 ωοθυλάκια, που περιέχουν ωάρια κάθε μήνα που έχουν ωορρηξία. Όταν γνωρίζουν αυτό το ιατρικό γεγονός, η απόφασή τους να καταστραφούν τα μη γονιμοποιημένα ωάριά τους δεν τις επιβαρύνει ηθικά ή θρησκευτικά.
Πόσο κοστίζει η συλλογή και η κρυοσυντήρηση ωαρίων;
Το κόστος κατάψυξης ωαρίων στην Cryos είναι €3,000, το οποίο περιλαμβάνει και το κόστος αποθήκευσης για τον πρώτο χρόνο. Εάν μια γυναίκα διαμένει στην Κύπρο και είναι ηλικίας άνω των 35 ετών ή αντιμετωπίζει ιατρικά προβλήματα, δικαιούται επιδότηση από την κυβέρνηση, ύψους €2,000.
Γιατί να επιλέξει μία γυναίκα την Cryos International, για τη συγκεκριμένη διαδικασία;
Η Cryos είναι η μεγαλύτερη διεθνής τράπεζα ωαρίων και σπέρματος στον κόσμο με πάνω από 35 χρόνια εμπειρίας στην κρυοσυντήρηση, η οποία έχει ως αποστολή της να βοηθήσει τους ανθρώπους να πραγματοποιήσουν το όνειρό τους να αποκτήσουν παιδί, διασφαλίζοντας παράλληλα υψηλά πρότυπα ποιότητας και ασφάλειας. Η εξειδικευμένη ομάδα μας ακολουθεί όλες τις διεθνώς αναγνωρισμένες πρακτικές και καθοδηγεί τους ασθενείς σε κάθε βήμα της διαδικασίας με επαγγελματικό αλλά και προσωπικό τρόπο. Η υπερσύγχρονη κλινική μας στη Λευκωσία είναι πιστοποιημένη με ISO και πληροί όλα τα πρότυπα ποιότητας και ασφάλειας, όπως συνιστάται τόσο από τους κυπριακούς κανονισμούς όσο και από τις Οδηγίες Ιστών και Κυττάρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUTCD).
Κάλια Ελευθερίου – Instagrammer
Μία από τις πρόσφατες εμπειρίες που θέλησες να μοιραστείς με τους ακόλουθούς σου ήταν και η επιλογή να καταψύξεις τα ωάριά σου. Πώς πήρες τη συγκεκριμένη απόφαση;
Ήταν κάτι που το σκεφτόμουν εδώ και καιρό! Ο γυναικολόγος μου με ενημέρωνε για τη κρυοσυντήρηση κάθε φορά που πήγαινα για το check up μου. Μόλις έκλεισα τα 35, μου είπε ότι υπάρχει επιχορήγηση από την κυβέρνηση αν επιθυμώ να κάνω τη διαδικασία και είπα ναι, χωρίς να το σκεφτώ ξανά. Ξέρω ότι η απόφασή μου ήταν η καλύτερη που θα μπορούσα να λάβω και νιώθω ότι φυλάγοντας κάποια ωάριά μου, δεν με πιέζει πλέον ο χρόνος. Αυτός ήταν και ο λόγος που μοιράστηκα την εμπειρία μου με τους followers μου, για να ενημερωθούν όσο περισσότερες γυναίκες για αυτή τη δυνατότητα που δίνει η επιστήμη, καθώς και για την ασφαλή και ανώδυνη διαδικασία.
Ποιες ήταν οι πιο σημαντικές απορίες που ήθελες να ξεκαθαρίσεις, προκειμένου να προχωρήσεις σε αυτή τη διαδικασία;
Ήθελα να ξέρω πώς θα νιώθω, ποιες παρενέργειες θα είχα από τις ορμόνες αλλά κυρίως… ήθελα να σιγουρευτώ ότι ήταν ασφαλές να το κάνω!
Τι σε άγχωνε περισσότερο σε αυτό το ταξίδι και τι σε καθησύχαζε;
Με άγχωνε τρομερά το πόσα ωάρια θα καταφέρναμε στο τέλος να κρυοσυντηρήσουμε. Γιατί δεν είναι κάτι που μπορείς να προβλέψεις, αλλά κάτι που μπορείς να μάθεις μόνο αφού έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία και αφού οι ειδικοί ελέγξουν την ποιότητα των ωαρίων σου. Καθ’ όλη τη διάρκεια, είχα στο πλευρό μου την ομάδα της Cryos και τον γιατρό μου και αυτό ήταν κάτι που με καθησύχαζε πολύ. Δεν ένιωσα ανασφάλεια μαζί τους σε καμία φάση, καθώς ήξερα καλά ότι έχουν μεγάλη εμπειρία και δεν υπήρχε κανένας λόγος να μην είμαι εγώ ήρεμη.
Υπήρχαν πράγματα που χρειάστηκε να αλλάξεις στον τρόπο ζωής σου, μέχρι τη μέρα της ωοληψίας;
Ναι, φυσικά. Έπρεπε να κρατήσω ένα πιο υγιεινό τρόπο ζωής, να μην καπνίζω και να τρέφομαι πιο υγιεινά, καθώς όσο πιο δυνατή και υγιής ήμουν, τόσο καλύτερα θα ήταν τα αποτελέσματα.
Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, πόση ήταν η παραμονή σου στο κέντρο και πώς αισθανόσουν;
Η διαδικασία της ωοληψίας ήταν σύντομη, απλή και εντελώς ανώδυνη. Αφού ολοκληρώθηκε, έμεινα για κάποιες ώρες στην κλινική της Cryos, μέχρι να επανέλθω πλήρως από το αναισθητικό. Όταν όλα τελείωσαν, ένιωσα μια ανακούφιση ότι όλα πήγαν καλά και είχα δίπλα μου τις συντονίστριες της Cryos που μου παρείχαν ό,τι χρειαζόμουν. Την επόμενη μέρα ήμουν εντελώς καλά και επέστρεψα στην καθημερινότητά μου.
Γιατί είναι σημαντικό για μία γυναίκα να προχωρά σε αυτή τη διαδικασία; Τι είναι σημαντικό να ξέρουν οι γυναίκες;
Είναι σημαντικό για μια γυναίκα πρώτα από όλα να κάνει ένα απλό έλεγχο της ορμόνης AMH, για να μάθει τα αποθέματα ωαρίων στις ωοθήκες της. Αφού είναι ενήμερη για το τι συμβαίνει στο σώμα της, είναι σημαντικό να ξέρει ότι έχει την επιλογή να διατηρήσει τη γονιμότητά της με τη φύλαξη κάποιων ωαρίων σε περίπτωση που τα χρειαστεί! Η επιστήμη μάς δίνει αυτή τη δυνατότητα και θα ήταν τουλάχιστον αμέλεια μας να μην το λάβουμε υπόψη!
Πώς επέλεξες την Cryos International και πώς θα περίγραφες τη συνολική σου εμπειρία εκεί;
Έψαξα και έμαθα ότι η Cryos International έχει 35 χρόνια εμπειρίας στον χώρο. Έκλεισα ένα ραντεβού, για να μάθω περισσότερα και μετά από αυτό ένιωσα μεγάλη εμπιστοσύνη και ήμουν σίγουρη ότι ήθελα να προχωρήσω. Έχουν τις γνώσεις και την ευαισθησία να αντιμετωπίζουν την κάθε γυναίκα μοναδικά, ανάλογα με τις ανασφάλειες ή τις φοβίες που έχει και ανάλογα και με το ιατρικό της ιστορικό! Ήταν μια εμπειρία που πέρασα με το σώμα μου και με έκανε να νιώσω ότι κάνω ένα δώρο στον εαυτό μου για το μέλλον! Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσοι ήταν διπλά μου, τον γιατρό μου, τις συντονίστριες και το επιστημονικό προσωπικό της Cryos, την οικογένεια και τους φίλους μου.
Περιοδικό “Omikron”, τεύχος 299
