«Ουκ εν τω πολλώ το ευ» έλεγαν οι αρχαίοι και νομίζω αναφέρονταν στις ευεργετικές ιδιότητες που μπορεί να έχει στην ψυχή μας μια σύντομη μονοήμερη εκδρομούλα.
Νατάσσα Γεωργίου
Καλοπαναγιώτης
Σου συστήνω ανεπιφύλακτα, η πρώτη σου στάση στο ολοπράσινο αυτό χωριουδάκι να είναι στο πανέμορφο Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Λαμπαδιστή, το οποίο συμπεριλαμβάνεται και στον κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ. Το μοναστήρι αποτελείται από τρεις βυζαντινές εκκλησίες όπου και βρίσκονται εξαιρετικά διατηρημένες τοιχογραφίες ανεκτίμητης αξίας, οι οποίες χρονολογούνται από τον 11ο μέχρι και τον 16ο αιώνα. Το ολικό κτίσμα αποτελεί ένα μοναδικό συνονθύλευμα εκκλησιαστικής τέχνης, τεχνοτροπιών και αρχιτεκτονικής που «συνυπάρχουν» σε απόλυτη αρμονία.
Στο νότιο τμήμα του Μοναστηριού βρίσκεται και το εικονοφυλάκιο όπου φυλάσσονται διάφοροι εκκλησιαστικοί θησαυροί που έχουν διασωθεί είτε από το μοναστήρι είτε από διάφορα ξωκλήσια του χωριού. Κατευθύνσου προς το ασανσέρ-τελεφερίκ για να γλιτώσεις την απότομη ανηφόρα και με το που θα βγεις έξω, πιες στο χαριτωμένο, σύγχρονο καφενείο «Καφεοίνος» τον καφέ σου ή τον ντόπιο…οίνο σου (Τρίτη-Σάββατο 9:30-00:00, Κυριακή 9:30-21:30, 99789331). Λίγο πιο πέρα θα βρεις και το κουκλίστικο μαγαζάκι «Πραματούθκια» (Μάρκου Δράκου, Σάββατο 10:30-17:00, Κυριακή 10:30-16:00, 99431564) με κυπριακά παραδοσιακά προϊόντα όπως χαρουπόμελο, σπιτικές μαρμελάδες και γλυκά του κουταλιού, ξηρούς καρπούς και παστελλάκι, όλα συσκευασμένα στις ιδιαίτερες και καλόγουστές τους συσκευασίες.
Στο καταστηματάκι θα βρεις και φυσικά καλλυντικά καθώς και διάφορα χειροποίητα κοσμήματα. Ακριβώς απέναντι βρίσκεται και το Casale Panayiotis ένα από τα πιο όμορφα και καλόγουστα μπουτίκ ξενοδοχεία που έχω επισκεφθεί στο νησί μας, το οποίο προσφέρει τη δυνατότητα να απολαύσεις γεύμα στο εστιατόριό τους το «Βυζαντινό» (Μάρκου Δράκου 80, Δευτέρα-Κυριακή 12:30 – 15:00, 19:30 – 23:00, 22952444).
Αν θέλετε πιο παραδοσιακές γεύσεις, πολύ καλό μεζέ σερβίρει η ταβέρνα Μάρκος (Δευτέρα-Κυριακή 07:00-23:00, 22952634)η οποία είναι κτισμένη κυριολεκτικά μέσα στη φύση, κάτι που θα αντιληφθείτε αν βγείτε από την πίσω πόρτα και θα αντικρίσετε τα νερά του ποταμού Σετράχου να διαπερνούν μια δροσερή όαση πρασίνου.
Λεύκαρα
Λέγεται ότι το 1481 ο Λεονάρντο ντα Βίντσι βρέθηκε στο νησί μας ως επίτιμος προσκεκλημένος της Αικατερίνης Κορνάρο και όταν επισκέφθηκε τα Λεύκαρα, εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ από τα περίτεχνα κεντήματα του χωριού, που πήρε ένα τραπεζομάντιλο μαζί του στην Ιταλία για να το δωρίσει στον Καθεδρικό Ναό του Μιλάνου. Μπορείς κι εσύ να τιμήσεις το λευκαρίτικο κέντημα, στο Τοπικό Εθνολογικό Μουσείο Παραδοσιακής Κεντητικής και Αργυροχοΐας, στο Κέντρο Χειροτεχνίας Λευκάρων, εξερευνώντας τα μικρά μαγαζάκια του χωριού που ειδικεύονται στην τέχνη αυτή ή απλά…τρώγοντάς το.
Ναι καλά διάβασες, τώρα μπορείς να το φας το λευκαρίτικό σου. Βλέπεις η ταλαντούχα Αφροδίτη Νικολάου είχε την πρωτότυπη (και πεντανόστιμη) ιδέα, να «κεντήσει» παραδοσιακά λευκαρίτικα σχέδια πάνω σε αφράτα μπισκότα βουτύρου με λευκή ζαχαρόπαστα για καμβά, συνδυάζοντας έτσι παράδοση, πρωτοτυπία και νοστιμιά σε ένα γλυκύτατο πακετάκι, Lefkara Lace Biscuit, (Λοΐζου Χρ. Λοΐζου 1, 99435279). Αν το μπισκότο δεν καλύψει τη λιγούρα, κάντε μια στάση στη βιοτεχνία «Τα Ωραία Λεύκαρα» που μετρά πάνω από έναν αιώνα λειτουργίας, για να γευθείτε και να προμηθευτείτε αυθεντικά παραδοσιακά λουκούμια (Τιμίου Σταυρού 37, Δευτέρα-Κυριακή 08:00-16:00, 24342525).
Το γλυκό φυσικά ταιριάζει με ένα αχνιστό καφεδάκι ή τσάι τα οποία μπορείτε να απολαύσετε στο καφέ «Μαρικκού που τα Λεύκαρα» σε ένα γλυκύτατο και χαλαρό περιβάλλον, που διαθέτει αυλή, παιχνιδότοπο και τζάκι στο εσωτερικό για τις πιο κρύες μέρες. Το καφέ σερβίρει και σνακ, όπως σάντουιτς, βάφλες, κρέπες και παραδοσιακά γλυκά (Δανάκη Χριστοδουλίδη 1, Τρίτη-Κυριακή 10:00-00:00, 99117143).
Αν το στομάχι σας επιθυμεί πιο βαρβάτες καταστάσεις τότε επιβάλλεται να κάνετε τη στάση σας για μεσημεριανό στο κομψό εστιατόριο House 1923 για παραδοσιακή και σύγχρονη κυπριακή κουζίνα (Γιάννη Κρανιδιώτη 7&9, Τρίτη-Κυριακή 09:00-23:00, 24343449). Πριν αποχωρήσετε περάστε απ’ την ιστορική εκκλησία του Τιμίου Σταυρού που χρονολογείται από τον 14ο αιώνα, από τον καιρό δηλαδή της Φραγκοκρατίας (παίζει να άναψε το κεράκι του εδώ και ο Λεονάρντο ντα Βίντσι).
Όμοδος
Ένα από τα πιο γραφικά και φιλόξενα χωριουδάκια της Κύπρου, το Όμοδος διαθέτει μία μοναδική γοητεία σαν από ρετρό καρτ ποστάλ, κάτι που μπορεί κανείς να διαπιστώσει κάνοντας μια χαλαρή σουλατσάδα στα στενά λιθόστρωτα δρομάκια, ανάμεσα στα πετρόκτιστα σπιτάκια, τα όμορφα μαγαζάκια στην πλατεία και τα αμπέλια, πανταχού παρόντα στο φόντο. Τα αμπέλια θα σου θυμίσουν να δοκιμάσεις ντόπιο κρασί σε κάποιο από τα τέσσερα οινοποιεία του χωριού.
Οι ντόπιοι μπορούν να περηφανευτούν για μια μακρά παράδοση παρασκευής εκλεκτών κρασιών, όπως μαρτυρά και η ύπαρξη ενός ληνού (πατητηριού σταφυλιών) από τη μεσαιωνική περίοδο, ο οποίος συντηρείται από το Τμήμα Αρχαιοτήτων σε ένα πετρόκτιστο δωμάτιο, πίσω από το Μοναστήρι Τιμίου Σταυρού, δύο αξιοθέατα του χωριού που μπορείτε να συμπεριλάβετε στην εξερεύνησή σας. Στο καφενείο της πλατείας μπορείς να απολαύσεις κυπριακό καφέ με γλυκό του κουταλιού και ταυτόχρονα να περιεργαστείς στα διάφορα μαγαζάκια παραδοσιακά κοσμήματα, καθώς και τη χειροποίητη πιπίλα που εκθέτουν οι χρυσοχέρες κυρίες στα κλαδιά των συκομουριών. Δοκιμάστε επίσης τα παραδοσιακά αρκατένα κουλούρια Ομόδους τα οποία παρασκευάζονται με μια ιδιαίτερη τεχνοτροπία, δηλαδή με προζύμι από αφρό που παράγεται λόγω ζύμωσης των ρεβιθιών (“Αρκάτης”). Λέγεται ότι η συνταγή αυτή είναι φερμένη το 1880 από μια Σμυρνιά που παντρεύτηκε κάτοικο του Ομόδους. Για φαγητό κατευθύνσου «Στου Κυρ Γιάννη» (Ληνού 15, 70 000100) ή στις «Μαύρες Χήνες» (Δευτέρα-Κυριακή 12:00-16:00,19:00-22:00, 70005459).
Φοινί
Αν είσαι φυσιολάτρης τότε επιβάλλεται να επισκεφθείς τον επιβλητικό καταρράκτη της Χαντάρας στον ποταμό Διάριζο. Το νερό του καταρράκτη πέφτει ορμητικά από ύψος οκτώ μέτρων σχηματίζοντας στη βάση μια μικρή λιμνούλα. Περιτριγυρίζεται από ένα καταπράσινο και παρθένο τοπίο που κατακλύζει τον αέρα με μυρωδιές και μελωδίες (αν θα τον επισκεφθείτε με παιδιά, δεν τη γλιτώνετε την «κατά λάθος» βουτιά έτσι πάρτε μια αλλαξιά ρούχα καλού κακού).
Όταν με το καλό στεγνώσετε από την επίσκεψη στον καταρράκτη, πηγαίνετε σε ένα από τα τέσσερα ξωκλήσια του χωριού συν της εκκλησίας του χωριού, αφιερωμένη στον Τίμιο Σταυρό (αν μη τι άλλο να προσευχηθείτε να μη σας πιάσει κανένα κρυολόγημα μετά τις αυθόρμητες βουτιές). Στη συνέχεια επισκέψου το Πηλαβάκειο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης όπου θα σε ταξιδέψουν στο παρελθόν παλιές φωτογραφίες, πιθάρια, πήλινα αγγεία και διάφορα αντικείμενα καθημερινής χρήσης από κατοίκους του χωριού. Αν τα παιδιά χρειάζονται ένα μικρό διάλειμμα, μπορείτε να κάνετε μια στάση στο Πάρκο Στέλιου Περικλέους όπου υπάρχει και παιδική χαρά.
Ακριβώς δίπλα βρίσκεται το εργαστήρι της κυρίας Ουρανίας Πίσσουρου (99379989), όπου μπορεί κανείς να δει (και να γευτεί) πώς φτιάχνει τα φοινιώτικα λουκούμια της. Για φαγητό πήγαινε στο χαριτωμένο οικογενειακό εστιατόριο Νεράιδα (Δήμου Ηροδότου, Δευτέρα-Κυριακή 11:00-17:00, 25421680) με τις κρεμαστές γλαστρούλες και τα γαλάζια παραθυρόφυλλα για ωραίο μεζεδάκι ή στην ταβέρνα Fini Tavern που προσφέρει όμορφη θέα (Τρίτη-Κυριακή 12:00-23:00, 25421828) για πέστροφα από το ιχθυοτροφείο του χωριού, σούβλα ή και steak ακόμα.
Πλάτρες
Ας συνεχίσουμε με τη θεματική ενότητα «καταρράκτες» στο χωριό που κατέφευγαν οι Αποικιοκράτες για να βρουν λίγη δροσιά, ξεκινώντας με ένα από τους πιο ψηλούς και εντυπωσιακούς καταρράκτες της Κύπρου, τον Μιλλομέρη, στα 15 μέτρα ύψος και ένα χιλιόμετρο (εύκολο) περπάτημα από το ομώνυμο του μονοπάτι της φύσης. Ένα πραγματικά εντυπωσιακό και επιβλητικό δημιούργημα της φύσης το οποίο απαιτείται να εξερευνηθεί και να θαυμαστεί από όλους μας.
Ακολουθώντας ένα ελαφρώς πιο δύσκολο μονοπάτι μπορεί κανείς να φθάσει στον δεύτερο καταρράκτη της περιοχής των Καληδονίων, που ονόμασαν έτσι Σκωτσέζοι επισκέπτες πριν από περίπου 200 χρόνια γιατί τους θύμισε έντονα την πατρίδα (Η Σκωτία στη Ρωμαϊκή εποχή ονομαζόταν Καληδονία). Εάν μια τέτοια εξερεύνηση στη φύση απλά δεν είναι αρκετά περιπετειώδης για σας, τότε κατευθυνθείτε οικογενειακώς στο υπαίθριο θεματικό πάρκο Sparti Platres Rope Adenture Park για να βρείτε τον Ταρζάν μέσα σας.
Με 60 παιχνίδια-εναέριες διαδρομές κτισμένα από σχοινιά και ξύλο, θα ασκηθείτε και θα διασκεδάσετε μέχρι τελικής πτώσεως (χωρίς φυσικά να υπάρχει φόβος για κυριολεκτική πτώση, αφού ο κάθε συμμετέχων είναι διπλά ασφαλισμένος και καθοδηγούμενος από τους ειδικούς του χώρου).
Φυσικό είναι, μετά από τέτοια άσκηση στη φύση να ανοίξει η όρεξή σας και ευτυχώς στο εστιατόριο Καληδόνια Ρωτής θα σε περιποιηθούν δεόντως με λαχταριστούς μεζέδες, σούβλα, μαγειρευτά, πέστροφα της περιοχής και φυσικά τη διάσημή τους μηλόκρεμα (Ολύμπου 31, Κυριακή-Παρασκευή 11:00-18:00, Σάββατο 11:00-22:00, 25421019). Εναλλακτικά, μπορείτε να δοκιμάσετε να γευματίσετε στο φινετσάτο Skylight για κομψή κυπριακή και διεθνή κουζίνα (Αρχιεπισκόπου 524, Τρίτη-Κυριακή 12:00-23:00, 25422244).
Περιοδικό Go, τεύχος 90.
