Η πρόσληψη της βιταμίνης Α είναι εύκολη αφού τα πράσινα λαχανικά και τα εποχιακά φρούτα είναι πλούσια σε περιεκτικότητα. Ενισχύει την ανάπλαση των κυττάρων, αφού η βιταμίνη Α δρα προληπτικά στην εμφάνιση γήρανσης και ρυτίδων στο δέρμα.
Υγεία με βιταμίνη Α
Η βιταμίνη Α δεν είναι απλά μία βιταμίνη αλλά ολόκληρη οικογένεια βιταμινών και θρεπτικών συστατικών που βοηθά κυρίως στη δημιουργία και στη διατήρηση γερών οστών, στην ανάπτυξη και σε πολλά άλλα.
Ανάμεσα στα θρεπτικά συστατικά της βιταμίνης Α συμπεριλαμβάνονται το άλφα-καροτένιο, το βήτα-καροτένιο και η λουτεΐνη. Η βιταμίνη Α είναι λιποδιαλυτή σε είδος. Έτσι, για να γίνεται καλύτερη απορρόφησή της από τον οργανισμό, θα ήταν καλό κατά την κατανάλωσή της να συνοδεύεται από κάποιο είδος λίπους. Η πρόσληψή της είναι εύκολη αφού τα πράσινα λαχανικά αλλά και τα εποχιακά φρούτα είναι πλούσια σε περιεκτικότητα βιταμίνης Α.
Τα άτομα τα οποία έχουν σοβαρές ελλείψεις σε βιταμίνη Α προέρχονται συνήθως από υποανάπτυκτες χώρες. Σε αναπτυγμένες κοινωνίες, παρουσιάζεται πιο συχνά σε άτομα που καταναλώνουν πάρα πολύ αλκοόλ ή συνήθως σε άτομα με προβλήματα υγείας, όπως η νόσος Crohns και η ηπατική νόσος. Όπως ήδη αναφέραμε είναι λιποδιαλυτή βιταμίνη, έτσι μπορεί η πρόσληψή της να είναι ανεπαρκής όχι μόνο αν δεν καταναλώνονται αρκετά τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη Α, αλλά και σε περιπτώσεις που ακολουθείται μια διατροφή εξαιρετικά χαμηλή σε λιπαρά.
Μάτια, δέρμα, εγκυμοσύνη και ακμή
Η βιταμίνη Α συντελεί στη δημιουργία αλλά και στη διατήρηση γερών οστών και υγιούς δέρματος, μαλλιών, δοντιών και ούλων. Κατά την εγκυμοσύνη είναι απαραίτητη αφού συμμετέχει στην ανάπτυξη των άκρων, στο σχηματισμό της καρδίας, των ματιών και των αυτιών.
Διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του επιθηλιακού ιστού, έτσι θεωρείται απαραίτητη για την υγεία του δέρματος. Θεωρείται επίσης απαραίτητη σε περιπτώσεις ακμής αλλά και στο γερασμένο δέρμα. Η βιταμίνη αυτή έχει την ιδιότητα να ενισχύει την ανάπλαση των κυττάρων, δρώντας προληπτικά στην εμφάνιση γήρανσης και ρυτίδων στο δέρμα.
Επίσης βοηθά στη ρύθμιση της ξηρότητας του δέρματος και του φυσιολογικού σμήγματος, συμβάλλοντας στη θεραπεία της ακμής. Ακόμα συμβάλλει στην υγεία των βλεννογόνων και στη σωστή λειτουργία τους, ενώ είναι απαραίτητη για το αναπνευστικό σύστημα.
Για το ανοσοποιητικό
Το ανοσοποιητικό σύστημα είναι περίπλοκο και δέχεται συνεχώς επιθέσεις από ξένους οργανισμούς. Η βιταμίνη Α ενισχύει τη σωστή λειτουργία του. Μαζί με τις βιταμίνες C και E λειτουργούν αντιοξειδωτικά, δεσμεύουν τις ελεύθερες ρίζες που μπαίνουν ή παράγονται στον οργανισμό.
Με αυτό τον τρόπο μπορούν να τον προστατέψουν από λοιμώξεις και ιώσεις, αυξάνοντας έτσι την άμυνα του οργανισμού. Το ρετινοϊκό οξύ, η ουσία που προέρχεται από τη βιταμίνη Α, και τα ισομερή του χρειάζονται και στη φυσιολογική ορμονική δράση και επομένως τη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού.
Για την ξηροφθαλμία
Συμμετέχει στο σχηματισμό της ροδοψίνης, τη χρωστική των οφθαλμών που συσχετίζεται με τη νυχτερινή όραση. Ως εκ τούτου, αποτελεί ένα πολύ σημαντικό ρόλο στη σωστή λειτουργία των ματιών ιδιαίτερα στο σκοτάδι. Η έλλειψη βιταμίνης Α μπορεί να προκαλέσει ξηροφθαλμία σε μεγάλους αλλά και σε μικρά παιδιά. Σε τέτοιες περιπτώσεις θα πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας, όπου συνήθως συστήνεται η χορηγία βιταμίνης μαζί με ισορροπημένη διατροφή.
Η βιταμίνη Α λόγω της αντιοξειδωτικής της ικανότητας φαίνεται να συσχετίζεται με την προστασία κατά του καρκίνου. Το ρετινοϊκό οξύ έχει σημαντικό ρόλο στην προστασία του εντέρου και του στομάχου, στη σωστή ανάπτυξη των κυττάρων και στην προστασία από τον καρκίνο του παχέος εντέρου.
Κατά την εγκυμοσύνη θεωρείται απαραίτητη για την ανάπτυξη του εμβρύου και ιδιαίτερα στην ανάπτυξη των ζωτικών οργάνων, αλλά και του κεντρικού νευρικού συστήματος. Στο τελευταίο στάδιο της εγκυμοσύνης η πρόσληψή της θεωρείται σημαντική. Επίσης το ρετινοϊκό οξύ φαίνεται να επηρεάζει την αναπτυξιακή ορμόνη.
Η έλλειψη της
Η έλλειψη της βιταμίνης Α μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την ανεπαρκή ανάπτυξη των οστών, πρόβλημα στα δόντια ή ακόμη και αλλοιώσεις στον φάρυγγα. Επιπλέον μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην όραση και ξηροδερμία.
Η ημερήσια δόση της είναι στις 4000-5000 IU. Ξεπερνώντας τις 5000 IU τότε μπορεί να παρουσιαστούν συμπτώματα υπερβιταμίνωσης όπως εμετοί, δερματικές παθήσεις και πονοκέφαλοι. Εάν η βιταμίνη Α καταναλώνεται σε υπερβολική δοσολογία είναι τοξική. Έτσι για να αποφύγουμε τις υπερδόσεις, συστήνουμε να καλύπτει ο καθένας τις ανάγκες του σε βιταμίνη Α από τρόφιμα, κυρίως με φρούτα και λαχανικά.
Η σωστή διατροφή
Μια ισορροπημένη διατροφή μπορεί να καλύψει τις ημερήσιές μας ανάγκες σε βιταμίνη Α και έτσι δεν συστήνεται συχνά η χορήγηση συμπληρωμάτων διατροφής. Η βιταμίνη Α είναι απαραίτητη για το μεταβολισμό του ασβεστίου αλλά και του σιδήρου.
Χρωματίζουμε τη διατροφή μας με τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Α συμπεριλαμβάνοντας φρούτα και λαχανικά. Καλές πηγές είναι η γλυκοπατάτα, τα καρότα, η κολοκύθα, τα ραδίκια, οι μπάμιες, ο μαϊντανός, το σπανάκι, το μπρόκολο, το μουρουνέλαιο, οι κόκκινες πιπεριές, το παπάγια, τα βερίκοκα. Επίσης ζωικές πηγές όπως τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το βούτυρο, τα αυγά, τα λιπαρά ψάρια και το συκώτι.
Η βιταμίνη Α που προέρχεται από ζωικές πηγές μπορεί να χρησιμοποιηθεί απευθείας από το σώμα. Σε κοπέλες που είναι έγκυες πρέπει να αποφεύγεται το συκώτι λόγω του ότι περιέχει πάρα πολύ ρετινόλη η οποία μπορεί να είναι τοξική και να δημιουργήσει επιπλοκές. Επίσης στις έγκυες, ο σολομός πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο, περίπου στη μια φορά την εβδομάδα.
Tips
Μην το παρακάνετε με την κατανάλωση. Κάποιοι χρησιμοποιούν τις βιταμίνες θεωρώντας ότι μπορούν να έχουν φαρμακευτική δράση. Να θυμάστε ότι οι υπερβολικές ποσότητες λιποδιαλυτών βιταμινών είναι τοξικές και έτσι δεν πρέπει να το παρακάνουμε με την κατανάλωσή τους. Οι ημερήσιές μας ανάγκες σε βιταμίνες είναι σε συγκεκριμένες ποσότητες και δεν πρέπει να τις υπερβαίνουμε.
Με τη ΝΙΚΗ ΡΩΣΤΑΝΤΗ κλινική διατροφολόγο
www.nikirostandinutritionist.com τηλ. 99369710
