Γιατί χάθηκε, πώς γυρίστηκε, οι καυτοί έρωτες στα παρασκήνια. Και πώς ο μύθος της «αιώνιας ξανθιάς αγαπημένης», του ελληνικού σινεμά, λάμπει ξανά μέσα από μια ρετρό κόπια, μιας κακής ταινίας…
ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΛΛΙΑ ΚΑΣΤΑΝΗ
Η ταινία «Aliki my love» (κωδικοποιημένη στην εγχώρια σινε-φιλολογία ως «η πρώτη απόπειρα της Αλίκης Βουγιουκλάκη να κάνει διεθνή καριέρα») πρωτοπροβλήθηκε στις 23 Μαρτίου του 1964. Υπήρξε ένα εισπρακτικό «φιάσκο» – εν ολίγοις έκοψε κάτι λιγότερο από 250.000 εισιτήρια, που θεωρήθηκαν πολύ λίγα, συγκριτικά με άλλες, φθηνότερες ταινίες ή βουγιουκλακικά blockbusters. Έκτοτε, «χάθηκε». Δεν επαναπροβλήθηκε, δεν «παίχτηκε» ποτέ στην ελληνική τηλεόραση. Με τα χρόνια, έγινε κι αυτή μέρος του μύθου της «εθνικής σταρ», ένα κουβάρι από αλήθειες, ψέματα, εικασίες και πικάντικα κουτσομπολιά. Λέγεται -μεταξύ άλλων- πως εξαφανίστηκε διότι περιείχε κάποιες γυμνές σκηνές της Αλίκης. Προς αυτήν την κατεύθυνση προϊδέαζε και η ασυνήθιστα τολμηρή αφίσα της ταινίας που κυκλοφόρησε μόνο στο εξωτερικό – εξ ου και χαρακτηρίστηκε «απαγορευμένη».
Η αλήθεια, όμως, είναι άλλη. Φαίνεται πως η ταινία αποσύρθηκε από την κυκλοφορία, διότι -τόσο ο Φίνος, όσο και η Αλίκη- γνώριζαν πως δεν ήταν καλή. Το σενάριο ήταν αφελές, μια κακή απομίμηση της «Μανταλένας», που είχε προηγηθεί χρονικά, χωρίς όμως το δικό της μπριλάντε καστ, την εξαιρετική φωτογραφία, τη χημεία των πρωταγωνιστών της. Επιπλέον, ο χρόνος της Αλίκης στο πανί ήταν μάλλον περιορισμένος σε σχέση με τις ελληνικές ταινίες της – παρά τις προσπάθειές της, να υποδυθεί πειστικά, στα αγγλικά, η δροσιά της, η λαμπερή on screen περσόνα της, «χανόταν στη μετάφραση».
Έτσι, παρά το γεγονός πως το συγκεκριμένο εγχείρημα είχε κοστίσει 9 εκατομμύρια δραχμές (ποσό μυθώδες, σε μια εποχή που μια ελληνική ταινία της Αλίκης δεν ξεπερνούσε σε κόστος το 1 εκατομμύριο!), ο Φίνος προτίμησε να «θάψει» την ταινία, προκειμένου να προστατέψει την αγαπημένη του πρωταγωνίστρια.
Το «εμπάργκο» διήρκεσε 54 χρόνια. Πρόσφατα, πλάνα της περίφημης «απαγορευμένης» ταινίας της Αλίκης, δημοσιεύτηκαν στην επίσημη σελίδα της Finos Film στο Facebook, προαναγγέλλοντας την αποκατάσταση και την ολική «αναβίωσή» της.
«Για πρώτη φορά, μετά από 54 χρόνια, προβάλλουμε απόσπασμα από την ταινία “Aliki My Love”, σε σκηνοθεσία Rudolph Mate, που έκανε πρεμιέρα σε Ελλάδα και εξωτερικό σαν σήμερα το 1964. Η αποκατάσταση της ταινίας κατάφερε να υλοποιηθεί πριν λίγους μήνες, και σύντομα θα διατεθεί προς το κοινό, σε συλλεκτική έκδοση!», σημειώνεται στην ανακοίνωση της εταιρίας. Η προαναγγελία, προκάλεσε πάντως την αντίδραση των οικείων της «εθνικής Αλίκης» – και ιδίως του γιου της Γιάννη Παπαμιχαήλ, ο οποίος σε συνεντεύξεις του στα ελληνικά media τόνισε ότι η ταινία δεν πρόκειται να προβληθεί χωρίς τη δική του έγκριση: «Θα δούμε την ταινία, που δεν την έχουμε δει και μετά θα κανονίσουμε τα επόμενα βήματά μου»! O ίδιος, εµφανίζεται έτοιµος να προσφύγει ακόµη και στη δικαιοσύνη προκειμένου, όπως λέει, να προστατέψει τη µνήµη της µητέρας του, αλλά και τα δικαιώµατά του στην κινηματογραφική κληρονομιά της.
Από την άλλη πλευρά, παρά τις διαµαρτυρίες του µοναδικού κληρονόµου της ηθοποιού, τα στελέχη της Finos Film δηλώνουν έτοιµα να προβάλουν σύντοµα τη «χαµένη» ταινία. «Έχουµε ελέγξει όλα τα κιτάπια. Η Αλίκη δεν έχει κάποια ποσοστά σε αυτή την ταινία. Ως εκ τούτου, δεν έχει ούτε ο Γιάννης Παπαµιχαήλ και δεν µπορεί να διεκδικήσει τίποτα. Αυτό το γνωρίζει ήδη µέσω του δικηγόρου του», τονίζει ο εκπρόσωπος της Finos Film, Στάθης Καµβασινός.
«Θεωρούµε πως η ταινία δεν είναι µόνο περιουσιακό στοιχείο της εταιρίας, αλλά και των Ελλήνων που αγαπούν τον ελληνικό κινηµατογράφο και τα τελευταία χρόνια που έχουµε social media και sites µάς «βοµβαρδίζουν» γι’ αυτή την ταινία. Είναι ένα δώρο και γι’ αυτούς…».
ΤΟ ΣΤΟΡΙ, ΤΟ ΚΑΣΤ, Η ΑΠΟΤΥΧΙΑ
Το στόρι του «Aliki my love» σε λίγες λέξεις: Αμερικάνος playboy και bon viveur κερδίζει μια μεγάλη κληρονομιά στην άλλη άκρη του κόσμου, σ’ ένα νησάκι ελληνικό, την Ευτυχία. Πηγαίνοντας ως εκεί, για να εκτιμήσει την αξία της περιουσίας του, ώστε να τη ρευστοποιήσει, θα βρεθεί σε έναν μικρό ελληνικό παράδεισο, φιλοξενούμενος μιας καπάτσας νησιώτισσας και της γοητευτικής κόρης της (σ.σ. της Αλίκης) που θα τον μπλέξουν σε πολλές απρόβλεπτες ιστορίες – στο τέλος, βέβαια, θα κερδίσει ο έρωτας…
H ταινία, διάρκειας 100 λεπτών, γυρίστηκε στην Ίο το 1962 και ήταν συμπαραγωγή της Φίνος Φιλμς με μια ισραηλινο-βρετανική εταιρία παραγωγής. Το σενάριο της ταινίας (στα αγγλικά) έγραψε ο George St. George, βασισμένο στο έργο του «The Tales Of Ios», ενώ σκηνοθέτης της ήταν ο χολιγουντιανός Rudolf Mate που τη δεκαετία του ’40 υπήρξε από τους σημαντικούς εκπροσώπους του φιλμ νουάρ (σ.σ. ήταν διευθυντής φωτογραφίας στην Gilda»). Εκτός από τον Jess Conrad, τον συμπρωταγωνιστή της Αλίκης, ο Φίνος είχε φροντίσει να εντάξει στο καστ και άλλους ηθοποιός από το εξωτερικό, όπως η Κatherine Kath και ο Wilfrid Hyde-White, ο οποίος λίγο αργότερα θα έπαιζε στο «Ωραία μου κυρία», με την Audrey Hepburn.
Ο Μάνος Χατζιδάκις, με τη δόξα του Όσκαρ ακόμη νωπή, κλήθηκε να συνθέσει τη μουσική και τα τραγούδια της ταινίας ενώ οι στίχοι είναι του Νίκου Γκάτσου. Κάποια από τα μουσικά θέματα υπήρξαν «δάνεια» από τη Μανταλένα (1960), όμως, το σύνολο της μουσικής ήταν πρωτότυπο και το soundtrack ήταν για αρκετά χρόνια δυσεύρετο, καθώς ο Χατζιδάκις, νιώθοντας πως το μουσικό αποτέλεσμα δεν τον ικανοποιούσε, είχε πωλήσει τα δικαιώματά του στην αμερικανική δισκογραφική Fontana. Σ’ αυτόν, η Αλίκη ακούγεται σε δύο τραγούδια («Θαλασσοπούλια», «Το τραγούδι της Σειρήνας») και σε ένα ντουέτο με τον Jess Conrad, το «Νάνι του Ρήγα το παιδί»
Η «διεθνής» πρεμιέρα της ταινίας δόθηκε στο Λονδίνο στις 10 Ιουνίου 1963, με λαμπερούς καλεσμένους, όμως, όπως αναφέρθηκε ήδη, το «Aliki my love», δεν πήγε καλά ούτε μέσα, ούτε έξω. Ο Jess Conrad, χαρακτηρίστηκε «λίγος» ή «ξενέρωτος» από τους κριτικούς, το δε σενάριο «ανύπαρκτο», κάτι που θα παραδεχόταν και η ίδια η Αλίκη το 1993, στη συνέντευξή της στον Νίκο Χατζηνικολάου: «Η ταινία δεν τράβηξε διότι επιχείρησαν να κάνουν μια αντιγραφή της Μανταλένας…».
ΚΑΜΠΑΝΕΣ, ΕΡΩΤΕΣ ΚΑΙ ΕΚΚΕΝΤΡΙΚΟΤΗΤΕΣ
Μπορεί η Βουγιουκλάκη να έβρισκε τον συμπρωταγωνιστή της «πληκτικό» ή «κρύο», όμως, το παρασκήνιο των γυρισμάτων, στην καλοκαιρινή, γραφική, απόμερη -τότε- Ίο, αποδείχτηκε ότι ήταν μάλλον θερμό. Εκείνη την εποχή, η σταρ είχε δεσμό με τον μεγαλοεκδότη Νάσο Μπότση, ο οποίος -όπως λέγεται- της είχε κάνει και πρόταση γάμου. Φήμες θέλουν τη σχέση να διαλύεται μέσα σε μια νύχτα, όταν ο Μπότσης έμαθε από τους «καλοθελητές», πως η Αλίκη τα ‘χε φτιάξει με τον διευθυντή φωτογραφίας του φιλμ, τον Αριστείδη Καρύδη-Φουκς. Ο τελευταίος -αν και ήταν παντρεμένος, τότε με τη Μάρω Κοντού- είχε ξετρελαθεί με την Αλίκη και ήθελε να διαλύσει τον γάμο του για να παντρευτούν. Και πράγματι εκείνος πήρε διαζύγιο, όμως, άλλος γάμος δεν έγινε.
Το ερωτικό κλίμα, πάντως, ήταν διάχυτο ανάμεσα στις ηθοποιούς και τα παιδιά του συνεργείου και τα ξενύχτια αδιάκοπα, αναγκάζοντας τον Μάρκο Ζέρβα (υπεύθυνο σκηνικών και «δεξί χέρι» του Φίνου) και τον Κώστας Παπαχρήστο να κάνουν «εφόδους» τις νύχτες, με έναν μεγάλο φακό, στα δωμάτια των ηθοποιών, για να δουν ποιος λείπει από το κρεβάτι του, ώστε να του επιβληθεί πρόστιμο…
Κατά τ’ άλλα, το κόστος παραγωγής ανέβηκε και από τον δύστροπο παπά του νησιού, ο οποίος, προκειμένου να επιτρέψει στους συντελεστές να γυρίσουν μια σκηνή μέσα στην εκκλησία, απαίτησε από την εταιρία παραγωγής να του δωρίσει μια καμπάνα (!), αλλά και από τον εκκεντρικό σκηνοθέτη ο οποίος πότε ζητούσε να βαφτεί η πρόσοψη ενός σπιτιού (!) γιατί δεν του άρεσε το χρώμα στο φόντο και πότε ξόδευε αφειδώς τα πανάκριβα νεγκατίφ. Όταν, τελικά, ο Μάρκος Ζέρβας του συνέστησε να κάνει οικονομία στα ακριβά φιλμ που χρησιμοποιούσε, επειδή είχαν αρχίσει να βγαίνουν εκτός προϋπολογισμού, ο Mate πέταξε κάτω το σενάριο και αρνήθηκε να συνεχίσει το γύρισμα. Ο ίδιος, όμως, θα έδινε τα συγχαρητήριά του στον Ζέρβα, όταν θα κατάφερνε, σε ελάχιστο χρόνο, να ξαναστήσει τα σκηνικά που είχαν διαλυθεί τελείως, εξαιτίας μιας ξαφνικής κακοκαιρίας. Και χρόνια αργότερα, θα παραδεχόταν σε μια συνέντευξή του πως «η Αλίκη Βουγιουκλάκη είναι το εκφραστικότερο πρόσωπο που έχω συναντήσει στον κινηματογράφο…».
