…κι ο Θανάσης Φωτίου θυμάται μια συνάντηση και μια συζήτηση περί έρωτος
Σ’ ένα σπίτι νεοκλασικό, με ξύλινο πάτωμα και μεγάλα παράθυρα. Καθόμασταν στο χαλί – αυτή ενίοτε και στην πλάτη του καναπέ, με τα αθλητικά της παπούτσια στα μαξιλαράκια. Στο τραπέζι υπήρχε ένα ποτήρι ουίσκι, στο λαιμό της κρεμόταν ένα μικρό, ασημένιο αεροπλανάκι και στα δάχτυλά της άναβε συνέχεια ένα τσιγάρο. Τα δε μάτια της βουρκωμένα, ακόμα κι όταν γελούσε. Καμία σχέση με το πρωινό της προηγούμενης μέρας, που την είχα συναντήσει στο ραδιόφωνο όπου εργαζόταν και είχε όρεξη για αστεία και ωραία τσιτάτα. Κάποια στιγμή η κουβέντα μας στράφηκε προς τη μουσική. Άρχισε να ψάχνει σε κασέτες, να επιλέγει τραγούδια και να τα βάζει ν’ ακούσουμε. Νικολακοπούλου, Πίτσα Παπαδοπούλου, Χαρούλα, Βιτάλη… Να βάλω κι εγώ ένα; Να βάλεις, αγόρι, ότι θες, μου είπε κι εγώ έβαλα ν’ ακούσουμε «Κοσμά και Δαμιανού». «Δεν σε πιστεύω, άνθρωπέ μου. Θα σε σκοτώσω… Θα φύγεις νεκρός από εδώ μέσα… Που το ανακάλυψες;». Είναι οι στίχοι που τη συντρόφευαν τον περασμένο χρόνο. Άρχισε να σιγοτραγουδά μαζί με τον Μακεδόνα. «…, ποιος έχει καιρό; Για δες και πες. Ποιος ξέρει να μου ανάψει ένα κερί; Kι αν ξέρει, ποιος μπορεί; Ποιος αντέχει να μου κάψει τα μαλλιά; Ποιος έχει καιρό για μια αγκαλιά; Ποιος ξέρει να φιλάει με το φιλί; Ποιος ξέρει πιο πολύ;»… Μετά σταμάτησε, χαμογέλασε, «Αγαπημένο αλλά παλιό αυτό, αγόρι. Περσινό. Φέτος είναι άλλο», μου είπε. «Για πες, ποιοι στίχοι σε συντροφεύουν σήμερα, γυναίκα;». Πήρε ένα κομμάτι χαρτί, τράβηξε μια ρουφηξιά απ’ το τσιγάρο της κι άρχισε να γράφει: «…αυτό τον Βλάμη π’ αγαπάς, πες του να μεταλάβει, μια Κυριακή ξημέρωμα τρεις πιστολιές θα λάβει…». Μετά έσπρωξε το χαρτί προς το μέρος μου, γέλασε σχεδόν ψεύτικα –μάλλον παιδικά- και πήγε και κάθισε ξανά στην πλάτη του καναπέ, σαν μικρό παιδί που έχει όρεξη για σκανταλιές. Εκείνη τη μέρα κάναμε μια από τις πιο ωραίες συζητήσεις που έχω κάνει ποτέ με άνθρωπο, με επίκεντρο τον έρωτα, τα ζευγάρια, τα χωριστά κρεβάτια, τη σκλαβιά και την απελευθέρωση των σχέσεων, τις οριακές καταστάσεις, τα πάθη, τα λάθη, τη νοσταλγία που μπορεί να σου δημιουργήσει ένα σώμα, ένας άνθρωπος…
– Πες μου, λοιπόν, γυναίκα, τι είναι ο έρωτας;, τη ρωτώ.
– Μεγάλη κουβέντα ανοίγεις, αγόρι. Έλα να καθίσεις δίπλα μου. Λοιπόν, αφού θες να μάθεις, μια τεράστια φάρσα είναι ο έρωτας. Αυτό που λέει ο Προυστ είναι ο έρωτας. “Ένα κάθαρμα μπορεί να εμπνεύσει ένα καθαρό ειδύλλιο”. Ένα ανθρωπάκι να γίνει αντικείμενο ελισαβετιανής θηριωδίας. Ένα πράγμα στο οποίο δεν υπάρχει καθόλου συμπόνια. Υπάρχει μόνο ένα αδίστακτο πράγμα, πώς να πάρεις τον άλλο να τον ξεσκίσεις, να μάθεις τα μυστικά του και να τον παρατήσεις… Αυτό είναι ο έρωτας».
– Απογοητευμένη σ’ ακούω…
– Όχι, αγόρι. Στη ζωή μου, μού έχουν τάξει πολλά και τα έχουν πάρει πίσω. Το ίδιο έχω κάνει και εγώ.
– Εσύ θα ξέρεις, γυναίκα. Τι είναι αυτό που οδηγεί τα ζευγάρια σε καταστάσεις οριακές, ενώ φαίνονται ερωτευμένα;
– H επιμειξία. Δεν πρέπει να μπλέκονται διαφορετικοί πολιτισμοί. Πρέπει ο άλλος να είναι λαός ομαίμονας. Nα μπορεί να μπερδεύει στην ίδια κασέτα με σένα την Φαϊρούζ, ένα κομμάτι του Μότσαρτ, ένα ρεφρέν της Πίτσας Παπαδοπούλου… Κατάλαβες;
– Προσπαθώ…
– Aν μπορεί να το κάνει αυτό και το κάνεις κι εσύ, τότε εκεί που σας χάνει η ανθρωπότητα, εσείς βρίσκεστε, γιατί έχεις απέναντι σου ένα λαό ομαίμονα…
– Μήπως, τελικά, οι ερωτικές σχέσεις, μ’ αυτό το πάρε-δώσε που “επιβάλλουν” καταντούν κουραστικές αντί ανάσες ζωής, όπως θα έπρεπε;
– Μα η ερωτική σχέση είναι εξ ορισμού εξουθενωτική. Δεν υπάρχει περίπτωση να πάρεις ανάσα, ειδικά αν είσαι σαν εμένα που αναπνέω όταν ο άλλος είναι καλά ή μου κόβεται όταν αισθάνομαι ότι έχει το παραμικρό. Για μένα ο έρωτας δεν ήταν ποτέ απελευθέρωση. Είναι η τρομακτικότερη σκλαβιά. Δε μπα να είναι αυτός στη Λαπωνία κι εγώ στην Αθήνα.
– Και τη χαίρεσαι αυτή την σκλαβιά, γυναίκα;
– Είναι θλίψη και άσκηση συν αγιασμός. Δεν ξέρω τι θα πει ευχάριστο, ξέρω ότι χωρίς αυτό δεν μπορώ να ζήσω. Δεν θέλω να ξυπνήσω το πρωί, δεν θέλω να γράψω τίποτα, δεν θέλω να αγοράσω καινούργια ρούχα. Αν δεν έχω έναν έρωτα, δεν έχω λόγο να ξυπνώ το πρωί…”
– Κι όταν χωρίζεις, υπάρχουν πράγματα, στιγμές, λεπτομέρειες, που σε κάνουν να νοσταλγείς τη ζωή για δυο;
– Αχ, αγόρι. Εγώ είμαι πάντα ο έρωτας που ζω. Δεν είμαι ποτέ κάποιος άλλος. Δεν νοσταλγώ τον προηγούμενο ούτε αγωνιώ για τον επόμενο. Εγώ είμαι πάντα ο έρωτας που ζω».
