Αν και βρίσκεται πολλά χρόνια στο πολιτικό προσκήνιο, πολύ λίγα ξέρουμε για την προσωπική του ζωή… Ο Ευρωβουλευτής Δημήτρης Παπαδάκης φωτογραφίζεται για πρώτη φορά με τις κόρες του Χριστιάνα και Ευαγγελία και εκείνες μας συστήνουν έναν πατέρα «πολύ κουλάτο» που αναπλήρωνε τις ώρες απουσίας από το σπίτι προσφέροντάς τους έναν καλό φίλο με τον οποίο συζητούσαν τα πάντα.
Από την Τώνια Σταυρινού
Φωτό: Δημήτρης Βαττής
Επιμέλεια: Shona Muir
Ακούγοντάς τη Χριστιάνα και την Ευαγγελία να συζητάνε για πολιτική και να αναλύουν όλα τα σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα, είναι δύσκολο να θυμάσαι ότι είναι μόλις 23 αι 20 χρονών. «Το γονίδιο;» ρωτάω. «Νομίζω πως είναι και λίγο έμφυτο» λέει ο πατέρας τους. «Το σπίτι μας όμως ήταν πάντα πεδίο συζητήσεων και ανταλλαγής απόψεων για όλα τα θέματα. Αλλά ούτε εγώ ούτε η μητέρα τους προσπαθήσαμε ποτέ να μεταδώσουμε τις δικές μας απόψεις, θέλαμε ελεύθερα να αναπτύξουν τις δικές τους». Η Χριστιάνα σπουδάζει βιολογία και η Ευαγγελία αρχιτεκτονική. «Είναι πολύ διαφορετικές», λέει ο πατέρας τους, «αλλά είναι πολύ αγαπημένες μεταξύ του, έχουν ένα μοναδικό δέσιμο».
Πώς είναι ο Παπαδάκης ως μπαμπάς;
Ευαγγελία: Κουλάτος!
Χριστιάνα: Πάντα κουλ και πάντα φίλος.
Ευαγγελία: Η αλήθεια είναι ότι ο Παπαδάκης δεν υπήρξε μόνο πατέρας αλλά και φίλος μας. Είναι ο άνθρωπος που μπορείς να του πεις τα πάντα. Εντάξει λόγω του διαζυγίου δεν ζούσαμε μαζί του αλλά αυτό είναι πολύ σχετικό και το συνειδητοποιώ τώρα μεγαλώνοντας. Βλέπω φίλους μου που είχαν τους γονείς τους όλη μέρα μες στο σπίτι αλλά σήμερα δεν έχουν καμία ουσιαστική σχέση μαζί τους.
Χριστιάνα: Τον καιρό που μας ήμασταν μικρές ήταν αισθητή η απουσία του λόγω της δουλειάς του όμως κάθε φορά κατάφερνε να αναπληρώνει το χρόνο και με το παραπάνω. Οι συζητήσεις μαζί του, οι συμβουλές του, αλλά και το πρότυπο που έθεσε στη ζωή μας, ήταν εκεί και με το παραπάνω.
Ευαγγελία: Είναι ένας πολύ προσιτός άνθρωπος -και αυτό νομίζω ευνόησε και την πολιτική του καριέρα – και ως πατέρας ήταν πάντα κοντά μας. Ήταν πάντα προσιτός και σε μας και στους φίλους μας. Επίσης είναι αυτός που πάντα θα σε κάνει να γελάσεις, είναι πάντα ο πιο αστείος της παρέας.
Δημήτρη σε έχουν επηρεάσει οι κόρες σου στις απόψεις σου;
Βεβαίως ακούω τις απόψεις τους και την κριτική τους και πολλές φορές έπιασα τον εαυτό μου να εκπλήσσεται με την πολιτική αντίληψη που είχαν σε πολύ μικρές ηλικίες. Δεν μπορείς να μη λαμβάνεις υπόψη τις προσδοκίες τους και τις ανησυχίες τους. Πάντοτε δρω με τη λογική ότι στα μάτια των δικών μου παιδιών βλέπω τα παιδιά όλου του κόσμου. Το νιώθω ως υποχρέωση να κάνουμε καλύτερο για αυτά. Χωρίς να θέλω να ακουστώ βαρύγδουπος και κλισέ, νιώθω ένα βάρος ευθύνης απέναντι στους νεότερους ανθρώπους.
Δώσε μου ένα θέμα στο οποίο σε επηρέασαν.
Ήμουν εναντίον της ποσόστωσης θεωρώντας ότι μια συζήτηση για το φύλο των αξιωματούχων πρέπει να είναι μη γενόμενη, δεν πρέπει να υπάρχει καν. Για μένα ήταν δεδομένη η σημασία της ισότητας των φύλων στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Η πραγματικότητα όμως είναι εντελώς διαφορετική. Συζητώντας με τις κόρες μου συνειδητοποίησα ότι η ποσόστωση είναι ένα αναγκαίο προσωρινό μέτρο για να άρουμε την ανισότητα στις ευκαιρίες που δίνονται στα δύο φύλα. Δεν ξεκινούν από το ίδιο σημείο οι άντρες και οι γυναίκες όταν εισέρχονται στην πολιτική.
Χριστιάνα: Συμφωνούμε ότι σε έναν ιδανικό κόσμο τα πράγματα θα έπρεπε να είναι αυτονόητα. Όμως δεν είναι. Με το να λέμε είμαστε όλοι ίσοι, δεν αλλάζουν οι μηχανισμοί που δημιουργούν και αναπαράγουν τις διακρίσεις. Δεν αρκεί βέβαια η ποσόστωση. Θα πρέπει να συνδυαστεί μια εκπαίδευση ώστε να αλλάξουν οι πεποιθήσεις στην κοινωνία και να δοθούν πραγματικά ίσες ευκαιρίες.
Ευαγγελία: Οι ανισότητες γενικά είναι πολύ έντονες στην κυπριακή κοινωνία. Βλέπω ανθρώπους στην ηλικία μου που μπορεί να μην είναι συνειδητά σεξιστές, αλλά θα σχολιάσουν πολύ άσχημα μια γυναίκα αν παρεκκλίνει από αυτό που έχουν στο μυαλό τους.
Δημήτρης: Είναι θέματα παιδείας αυτά ξεκάθαρα.
Χριστιάνα: Είναι ταυτόχρονα θέμα παιδείας αλλά και θεσμικού πλαισίου και αυτά τα δύο πρέπει να συνυπάρχουν για να έχουμε αποτέλεσμα. Όχι μόνο στις διακρίσεις που αφορούν το φύλο αλλά και τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την εθνικότητα και κάθε άλλη διαφορετικότητα.
Ευαγγελία: Είναι ένα ολόκληρο σύστημα. Όσο αναπαράγονται τα στερεότυπα στην κοινωνία και στους θεσμούς είναι δύσκολο να εφαρμοστούν ακόμη και οι νομοθεσίες.
Δημήτρης: Υπάρχει γενικότερα πρόβλημα στην εφαρμογή των νόμων. Όταν βλέπουμε να καταδικάζεται κάποιος γιατί έκλεψε ένα χαλούμι και αυτοί που έκλεψαν εκατομμύρια να είναι όλοι «αθώοι» το αίσθημα της αδικίας υπάρχει έντονο στην κοινωνία. Γι’ αυτό χρειάζονται ριζοσπαστικές αλλαγές στην Κύπρο, έμπρακτα. Βλέπουμε πόσο καθυστερούν να εφαρμοστούν οι ευρωπαϊκές οδηγίες. Είμαστε οι τελευταίοι σε θέματα περιβάλλοντος για παράδειγμα και είναι ντροπή. Δεν γίνεται η Δανία να αντλεί το 90% της ενέργειας της από αιολική και ηλιακή και η Κύπρος να βρίσκεται σχεδόν στο μηδέν και να είναι η πιο ασυνεπής χώρα σε σχέση με τις ευρωπαϊκές αποφάσεις.
Ευαγγελία: Δεν είναι καθόλου βιώσιμος ο τρόπος που ζούμε. Ειδικά στο θέμα της ενέργειας για οικιστική χρήση που είναι και ο τομέας με τον οποίο θα ήθελα να ασχοληθώ τελειώνοντας την αρχιτεκτονική. Αν εφαρμόζονταν οι κανονισμοί και έμπαιναν ως υποχρέωση θα μπορούσε κάθε σπίτι να φτάσει σχεδόν στο μηδέν της κατανάλωσης ενέργειας για θέρμανση και κλιματισμό. Το 80% του χρόνου μπορούμε να στηριζόμαστε σε ανανεώσιμες πηγές.
Σας ενδιαφέρει να ασχοληθείτε με την πολιτική;
Ευαγγελία: Όχι. Είμαστε πολιτικοποιημένες αλλά ως εκεί. Αυτό που επιδιώκω πια είναι να μην αποφεύγω καμία πολιτική συζήτηση με τους γύρω μου ακόμη και σε δύσκολα και αμφιλεγόμενα θέματα. Αν ακούσω μια σεξιστική κουβέντα, ένα ρατσιστικό ή ομοφοβικό σχόλιο, θα παρέμβω. Είναι μια συνειδητή στάση ζωής να μην σιωπώ, να μπαίνω στο διάλογο, να έχω επιχειρήματα και να μην αποφεύγω να τις εκφράσω. Αυτό είναι κάτι που έμαθα από τον πατέρα μου.
Χριστιάνα: Σίγουρα πρέπει να αντιδρούμε σε τέτοιου είδους σχόλια ακόμη και αν θα βρεθούμε σε άβολη θέση, επειδή το να ακούς και να μη λες τίποτα είναι συνενοχή. Αυτό το νιώθω ιδιαίτερα έντονα και στον τομέα της επιστήμης όταν έρχονται και μου λένε για τα 5G, τα εμβόλια και τα μικροτσίπ. Νιώθω ότι είναι καθήκον μου να μιλήσω γιατί η επιστήμη δεν είναι προσβάσιμη σε όλο τον κόσμο. Γι’ αυτό ως επιστήμονες έχουμε ευθύνη να τεκμηριώνουμε και να διαφωτίζουμε το κοινό.
Γιατί είστε αρνητικές με την εμπλοκή στην πολιτική;
Χριστιάνα: Η πολιτική πλέον για μένα είναι συνώνυμη της διαφθοράς και της διαπλοκής. Προτιμώ να ασχολούμαι με τον ακτιβισμό. Είναι πολιτική πράξη χωρίς να κομματικοποιείσαι και αυτό σου δίνει μια ελευθερία. Δεν έχεις μια ατζέντα ή κάποιες συγκεκριμένες γραμμές που πρέπει να ακολουθήσεις.
Δημήτρης: Θα διαφωνήσω. Ο ακτιβισμός έχει ρόλο να επιτελέσει αλλά είναι σημαντικό να είμαστε μέσα στα πολιτικά όργανα που λαμβάνουν τις αποφάσεις. Με το να λέμε «η πολιτική είναι συνώνυμη της διαφθοράς» και να απέχουμε, είναι σαν να τους την παραχωρούμε. Είναι σαν να την χαρίζουμε σε αυτό το κατεστημένο που σήμερα πολεμούμε.
Κατά κάποιον τρόπο πρέπει να γίνεις μέρος του κατεστημένου για να πολεμήσεις το κατεστημένο;
Μακάρι όλοι οι πολίτες να συμμετείχαν περισσότερο στην πολιτική και λιγότερο στα κόμματα. Πολιτική δεν είναι ο κομματισμός. Στην Κύπρο έχουμε φτάσει σε αυτό το χάλι διότι υπήρχε διαχρονικά σκληρός κομματισμός χωρίς να υπάρχει πολιτικοποίηση των πολιτών. Κι υπάρχει και μια μερίδα που έπαψαν να είναι καν πολίτες, είναι πλέον ιδιώτες. Η ιδεολογία τους είναι «μόνο η πάρτη μου». Καλλιεργήθηκε ένας ατομικισμός που δεν μας επιτρέπει να δούμε πέρα από τα δικά μας. Εγώ να είμαι καλά δεν με ενδιαφέρει αν είναι καλό το σχολείο, αν είναι καλό το πεζοδρόμιο, αν μπορεί ο άλλος με το τροχοκάθισμα να έχει πρόσβαση, αν ο άλλος έχει δουλειά. Αυτά πρέπει να πολεμήσουμε σήμερα. Θέλω να πω ότι η αλλαγή θα έρθει όταν οι πολίτες το απαιτήσουν. Όχι με αποχή, ούτε και με κατάρες στα κόμματα αλλά με συμμετοχή. Άλλωστε τι είναι πολιτική; Πολιτική είναι κάθε τι που λέμε και κάνουμε από τη στιγμή που βγαίνουμε έξω από το σπίτι μας το πρωί. Αν είναι καλό το πεζοδρόμιο που θα περπατήσουμε έχει την πολιτική του πτυχή. Αν είναι ποιοτικός ο αέρας που αναπνέουμε είναι κι αυτό πολιτικό ζήτημα. Το πώς θα μιλήσουμε, το πώς είναι η κοινωνία που ζούμε, ποιες ελευθερίες απολαμβάνουμε, είναι όλα πολιτικά.
Ποιες είναι οι εντυπώσεις σου από το Ευρωκοινοβούλιο μέχρι στιγμής;
Το Ευρωκοινοβούλιο είναι ένας χώρος όπου πραγματικά λειτουργεί η δημοκρατία. Γίνεται εξαντλητικός διάλογος για κάθε θέμα και δεν θα βγεις ποτέ από μία συζήτηση χωρίς να κατανοήσεις όλες τις πτυχές και να ακούσεις όλες τις απόψεις. Δεν θα βγεις και να πεις «δεν ξέρω τι ψήφισα» ή «δεν είμαι σίγουρος αν ψήφισα σωστά», κάτι που συμβαίνει συχνά στην κυπριακή βουλή.
Σε επίπεδο κοινωνικής πολιτικής η Ευρώπη επιτελεί ένα σημαντικό έργο θέτοντας πρότυπα για τις χώρες, αλλά σε επίπεδο εθνικής πολιτικής τα συμφέροντα επισκιάζουν τις αποφάσεις.
Έτσι είναι. Και πολλές φορές ο κόσμος εκφράζεται εναντίον της Ευρώπης λόγω της στάσης της στο Κυπριακό. Οι προσδοκίες μας στο εθνικό θέμα δημιουργούν μια καχυποψία προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ενώ πρέπει να βλέπουμε την πραγματικότητα. Αν δεν ήμασταν στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ξέρω σε ποιο σημείο θα βρισκόμασταν σήμερα σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προστασίας του καταναλωτή, θέματα υγείας, περιβάλλοντος. Σε θέματα κοινωνικής πολιτικής η Ευρώπη είναι πολύ μπροστά και αποτελεί φάρο για ολόκληρη την ανθρωπότητα. Είναι κατανοητό ότι θα θέλαμε πολιτική στήριξη και προστασία αλλά κακά τα ψέματα σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής η Ευρώπη είναι ανύπαρκτη. Από τη στιγμή που δεν υπάρχει κοινή άμυνα και κοινή εξωτερική πολιτική η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να είναι διεθνής παίκτης. Παίκτης είναι οι ΗΠΑ, η Ρωσία και δυστυχώς η Τουρκία. Η Ευρώπη δεν έχει αυτό το ρόλο.
Παρόλο που είσαι εν ενεργεία Ευρωβουλευτής, πώς βλέπεις το πολιτικό σου μέλλον μετά τη διαγραφή σου από την ΕΔΕΚ;
Ποτέ δεν έκανα μακροπρόθεσμους υπολογισμούς. Ουδέποτε υπήρξα πολιτικός καριέρας παρόλο που είμαι ενεργός στην πολιτική εδώ και πολλά χρόνια. Υπήρξα πολιτικοποιημένος από παιδί. Η μάνα μου λέει ότι καθόμουν στην πολυθρόνα και διάβαζα εφημερίδα και ήμουν τόσο μικρός που κρυβόμουν ολόκληρος πίσω της. Κομματικοποιήθηκα στα 20 μου και πολύ συνειδητοποιημένα.
Τι σε έκανε να μπεις στην πολιτική ενεργά πια;
Μπήκα στην πολιτική γιατί πιστεύω ότι ο καθένας που έχει να δώσει πέντε πράγματα πρέπει να εμπλέκεται στα κοινά. Αλλά όπως είπα δεν βλέπω μακροπρόθεσμα. Μακάρι να καταφέρω αυτό που κάνω τώρα να το κάνω σωστά.
Έχει βγει η δικαστική απόφαση για το θέμα που προέκυψε με τον πρόεδρο του κόμματος Μαρίνο Σιζόπουλο. Αισθάνεσαι δικαιωμένος;
Δημήτρης: Ναι αισθάνομαι δικαιωμένος γιατί εδώ έγινε μια καραμπινάτη παρατυπία, μια παρανομία, με στημένες διαδικασίες, σε σημείο που διερωτώμαι αν κάποιοι μπορούν να λένε ότι διοικούν δημοκρατικά τα κόμματα. Αντιμετώπισα λάσπη και συνωμοσίες. Η μεγαλύτερη δικαίωση για μένα όμως είναι η εμπιστοσύνη με την οποία με περιβάλλει ο κόσμος και η αποδοχή που αισθάνομαι όταν κυκλοφορώ στο δρόμο.
Ευαγγελία: Του το έχουμε πει πολλές φορές. Είσαι πολύ καλός άνθρωπος για να είσαι πολιτικός. Δεν ξέρω τι λέει αυτό για το πολιτικό μας σύστημα. Κανονικά οι καλοί άνθρωποι θα έπρεπε να είναι στο πολιτικό προσκήνιο.
Δημήτρης: Δεν ξέρω αν είμαι καλός άνθρωπος αλλά ήμουν ρομαντικός και παραμένω ρομαντικός. Ίσως γι’ αυτό δεν πίστευα ότι θα μπορούσαν κάποιοι να φτάσουν σε τέτοιο σημείο. Όχι μόνο παραβλέποντας το συμφέρον του κόμματος αλλά και τη βούληση της κοινωνίας. Ήρθα πρώτος σε ψήφους και κάποιοι ήδη μηχανορραφούσαν πώς θα με εξοντώσουν πολιτικά.
Θεωρείς δηλαδή ότι υπήρξες αφελής;
Ίσως… Και σίγουρα είμαι παραπάνω συναισθηματικός από ότι πρέπει στην πολιτική. Θεωρούσα ότι όλοι σκέφτονται σαν εμένα. Και αυτό το πλήρωσα. Επειδή δεν θα μαχαίρωνα εγώ κάποιον πισώπλατα θεώρησα ότι δεν θα το έκαναν σε μένα. Πιστεύω ότι ο πολιτικός πρέπει να κρίνεται για τις πράξεις και τα έργα του όχι μόνο στο πεδίο της δράσης του αλλά και στον δημόσιο του βίο. Από τη στιγμή που αποφασίζουμε ότι είμαστε δημόσια πρόσωπα δεν μπορούμε την ώρα που πεινά ο κόσμος να προβάλλουμε ένα lifestyle προκλητικό για την κοινωνία. Αυτό που λέμε πρέπει να συνάδει με αυτό που κάνουμε. Να είμαστε έντιμοι και ειλικρινείς.
