Casts of an Island 2024 – Έκθεση Μοντέρνας Κυπριακής Τέχνης

Η έκθεση ‘Casts of an Island 2024’ σηματοδοτεί τη μεταμόρφωση ενός βιομηχανικού κτηρίου στο παραλιακό μέτωπο της Λεμεσού σε δημόσιο χώρο, αναγεννώντας τις παλιές Αποθήκες Χαρουπιών, ένα από τα σημαντικότερα δείγματα μοντέρνας αρχιτεκτονικής στην Κύπρο. 

Κτισμένες το 1960 από τον πολιτικό μηχανικό Ανδρέα Παπαδόπουλο και τον αρχιτέκτονα Φοίβο Πολυδωρίδη, οι Αποθήκες βρίσκονται ανάμεσα στη Μαρίνα Λεμεσού και το Νέο Λιμάνι.

Το νεοσύστατο PSI Foundation θα στεγάζεται εκεί, και θα λειτουργεί ως θεματοφύλακας τους, με στόχο τη συντήρηση και ανακαίνιση αυτού του θαύματος της κυπριακής αρχιτεκτονικής, μετατρέποντάς το, παράλληλα, σε ένα σημαντικό πολιτιστικό κέντρο της πόλης.

Το PSI Foundation ανέθεσε στον συλλέκτη και επιμελητή Νίκο Χρ. Παττίχη την επιμέλεια της πρώτης έκθεσης στο νέο του χώρο. Η έκθεση εστιάζει στη Μοντέρνα Κυπριακή Τέχνη και παρουσιάζει έργα 43 καλλιτεχνών, με πάνω από 120 δημιουργίες των τελευταίων 35 χρόνων. Αρκετά από τα ιδιαιτέρως πολιτικά έργα χρονολογούνται μετά το άνοιγμα των οδοφραγμάτων το 2004, ενώ νέες προσθήκες και παραγωγές έγιναν με αφορμή την έκθεση. Τα πλείστα των έργων ανήκουν στον μη κερδοσκοπικό οργανισμό CYCO (Cyprus Contemporary Art Center).

Το ‘Casts of an Island 2024’ αναδεικνύει την ταραχώδη ιστορική περίοδο των τελευταίων 50 χρόνων στην Κύπρο, με κορυφαίο γεγονός την τραγωδία του 1974, την τουρκική εισβολή και τον επακόλουθο διαχωρισμό του νησιού. Η περίοδος αυτή σημαδεύτηκε από  πολλαπλές προσπάθειες επούλωσης του τραύματος και κοινωνικές ανασυγκρότησης, εν μέσω μάλιστα αποφασιστικών διεθνών ‘αναταράξεων’.

Το σύνολο των έργων που συγκέντρωσε ο Νίκος Χρ. Παττίχης καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα εικαστικών προτάσεων: εκδοχές ζωγραφικής πράξης, κατασκευές, εγκαταστάσεις και βίντεο, όλα ως όψεις του επινοητικού πράττειν, αλλά και ως μηνύματα αναφορικά στην ενότητα του οικουμενικού πολιτισμού.

Μερικοί από τους πολλαπλούς εικαστικούς τρόπους που παρουσιάζονται στην έκθεση πιο αναλυτικά είναι: περίεργες συσσωρεύσεις διαφορετικών υλικών, μεταπλάσεις αρχειακού υλικού, αντικείμενα καθημερινής χρήσης σε ανάληψη καινούργιων αισθητικών ρόλων, μαζί με νέες χαρτογραφήσεις ανάμεσα σε πλασματική πολεοδομία και ψυχογεωγραφία.

Με όλη αυτή τη δημιουργική πολυφωνία είναι φυσικό επακόλουθο αφενός ο αναστοχασμός σε καίρια ζητήματα που ανάγονται στην ιστορική μνήμη και τον κοινωνικό βηματισμό σε κάθε τομέα του ‘πραγματικού’ βίου και αφετέρου η δυνατότητα παραγωγής νέου στοχασμού που να οικοδομεί  μια λυτρωτική κοσμοαντίληψη.

Ο τίτλος της έκθεσης ‘Casts of an Island 2024’ είναι παρμένος από την ομώνυμη μνημειακή εγκατάσταση του Σωκράτη Σωκράτους, και ‘τα εκμαγεία ή καλύτερα τα αποτυπώματα ενός νησιού’, της Κύπρου. Ο εκθεσιακός σχεδιασμός και η θεωρητική προσέγγιση του επιμελητή ορίζουν έναν αφηγηματικό μίτο σε μία αλληλουχία σκέψεων και ιδεών, δημιουργώντας  ενότητες και διαλόγους μεταξύ των έργων. Με αυτόν τον τρόπο δομείται και μία ‘δοκιμιακού’ τύπου προσέγγιση με σαφείς υπαινιγμούς για την ιστορία και το εθνικό φαντασιακό της Κύπρου.

Θάλεια Στεφανίδου, ιστορικός τέχνης  

Καλλιτέχνες που συμμετέχουν (με αλφαβητική σειρά): Ραίσσα Αγγελή, Χρίστος Ακορδαλίτης, Κλίτσα Αντωνίου, Γιάννης Βαρελάς, Κωστής Βελώνης, Banu Cennetoglu, Jake και Dinos Chapman, Θεόδουλος Γρηγορίου, Αλέξανδρος Γιωρκάτζης, Emin Cizenel, Χάρις Επαμεινώνδα, Peter Eramian, Marina Genadieva, Mustafa Hulusi, Ελίνα Ιωάννου, Ανδρέας Καλλή, Στέλιος Καλλινίκου, Λητώ Κάττου, Γλαύκος Κουμίδης,  Φάνος Κυριάκου, Κυριακή Κώστα, Μαρία Λοιζίδου, Άγγελος Μακρίδης, Παναγιώτης Μιχαήλ, Δημήτρης Νεοκλέους, Λευτέρης Ολύμπιος, Μαρία Περεντού, Βίκη Περικλέους, Πόλυς Πεσλίκας, Έφη Σαββίδου, Κούλα Σαββίδου, Μαρίνα Σιακόλα, Μελίνα Σουκιούρογλου, Σωκράτης Σωκράτους, Κωνσταντίνος Ταλιώτης, Λευτέρης Τάπας, Πανίκος Τεμπριώτης, Μαρία Τουμάζου, Νίκος Χαραλαμπίδης, Μιχάλης Χαραλάμπους, Σάββας Χριστοδουλίδης, Μαριάννα Χριστοφίδου.