Μια κακοποιητική σχέση είναι αυτή στην οποία ένα άτομο χρησιμοποιεί συνεχώς ‘κόλπα’ για να ελέγξει τον σύντροφό του ψυχολογικά, οικονομικά, συναισθηματικά και σεξουαλικά. Μια σχέση η οποία χαρακτηρίζεται από έλλειψη ισορροπίας της εξουσίας.
Το άρθρο αυτό θα επικεντρωθεί στην συναισθηματική κακοποίηση που είναι η πιο δύσκολη να αποδείξει κάποιος. Υπάρχουν διάφορες μορφές συμπεριφοράς που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως συναισθηματική κακοποίηση. Κάποιες από αυτές είναι :
Κριτική.
« Σαν φάλαινα έγινες. Δεν βλέπεσαι. Κοιτάξου στον καθρέφτη να δεις τα μούτρα σου. Φάλαινα, βρε φάλαινα » .
Τα σχόλια του/της είναι σαρκαστικά. Σε φωνάζει με ονόματα όπως αλήτη, άχρηστε, σκρόφα, ηλίθια κλπ. Φαντάσου κάποιον/ κάποιαν να σου μιλά καθημερινά σαν ‘δηλητηριώδης παπαγάλος’. Αυτό θα σε συγχίσει και μπορεί να μειώσει την αυτοπεποίθηση σου και την αυτοεκτίμηση σου. Στο τέλος θα πιστέψεις αυτά που λέει και θα αρχίσεις να αμφιβάλεις τον εαυτό σου. Η πλύση εγκεφάλου έχει σαν σκοπό τον έλεγχο.
« Νιώθω κατώτερος/η. Σίγουρα κάτι πάει λάθος με μένα. Έχω χαμηλή αυτοεκτίμηση » .
Εκφοβισμός και απειλές.
«Σταμάτα τώρα. Είπα σταμάτα. Αν συνεχίσεις έτσι θα σε πετάξω έξω από το σπίτι».
Σου φωνάζει, είναι επιθετικός/η και σε κάνει να αισθάνεσαι φοβισμένος/η.
Ο εκφοβισμός είναι το εργαλείο του θύτη για να σε κάνει να αισθάνεσαι μικρός/η και να σταματήσεις να υπερασπίζεις τον εαυτό σου έτσι έχει τον έλεγχο. Μετατρέπεται σε μαριονέττα.
«Νιώθω παγιδευμένος/η σε αυτή την σχέση. Έχω χάσει τον εαυτό μου. Τον φοβάμαι. ».
Απόρριψη.
« Δεν ξέρεις τι λες. Εγώ δεν το είπα ποτέ αυτό » .
Λες κάτι και απορρίπτει την άποψη σου. Φτάνεις στο σημείο να αμφιβάλλεις για τη δική σου γνώμη. Αναρωτιέσαι μήπως αντιδράς λόγω του ότι είσαι υπερευαίσθητος/η. Ίσως φτάσει κάποια στιγμή που σταματάς να διαμαρτύρεσαι.
« Έχω φτάσει στο σημείο να μην λέω την άποψη μου ή πολλές φορές να συμφωνώ με πράγματα που διαφωνώ » .
Σου δημιουργεί ενοχές.
«Σου δίνω τα πάντα και ποτέ δεν είσαι ευχαριστημένος/η. Με έφερες στο σημείο να θέλω να αυτοκτονήσω. Εσύ φταις για όλα. Eσύ, εσύ, εσύ ».
Σε εκβιάζει συναισθηματικά για να σου δημιουργήσει ενοχές. Παίρνει τον ρόλο του θύματος, του εσύ φταις για όλα ωστόσο να σε κάνει να νιώσεις τύψεις. Μετά από το μαστίγωμα μένει σιωπηλός/η για να σε χειραγωγήσει. Σε συγχύζει και μετά νιώθεις απαίσια με τον εαυτό σου .
« Νιώθω πάντα ότι έχω λάθος. Πάντα εγώ φταίω » .
Μηδέν τρυφερότητα.
«Σταμάτα. Βαριέμαι να κάνω σεξ τώρα. Θα δω το ποδόσφαιρο/ταινία» .
Σπάνια εκφράζει συναισθήματα τρυφερότητας. Σε κάνει να νιώθεις μη ελκυστικός/η. Είναι ψυχρός/η, απόμακρος/η. Αυτό είναι ένα είδος χειριστικότητας για να σε αποδιοργανώσει και να σε κάνει να νιώθεις άσχημα για τον εαυτό σου και να αναρωτιέσαι ότι έχεις κάποιο λάθος
«Νιώθω άσχημος/η. Έχω σταματήσει να κοιτάζω τον εαυτό μου στον καθρέφτη» .
Σε ελέγχει οικονομικά
«Δεν θα πάρεις σεντ αυτό τον μήνα. Σπάταλη/ε » .
Αναλαμβάνει πλήρως την διαχείριση των οικονομικών. Μπορεί να παίρνει τον μισθό σου, να σου δίνει λίγα λεφτά. Στην χειρότερη περίπτωση μπορεί να σου απαγορέψει να δουλέψεις ωστόσο να μην είσαι ανεξάρτητος/ανεξάρτητη και σε θέση να κάνεις τις δικές σου επιλογές.
«Πρέπει να αρχίσω να κρύβω λεφτά. Νιώθω τεράστια ανασφάλεια» .
Αν θεωρείς ότι είσαι θύμα μιας τέτοιας σχέσης ζήτα βοήθεια άμεσα από οικογένεια, φίλους και ειδικό για να μπορέσεις να εμψυχωθείς και να αποφασίσεις αν θα μείνεις στην σχέση ή αν θα χωρίσεις. Πολλά από τα θύματα έχουν μεγάλη δυσκολία να ζητήσουν βοήθεια γιατί έχουν αποδυναμωθεί εντελώς.
Χάρης Βασιλειάδης
Ψυχολόγος με ειδίκευση στην Κλινική Ψυχολογία
Εγγεγραμένος στο Μητρώο Ψυχολόγων Κύπρου και Γαλλίας
Τηλ: 95 96 50 71
Facebook : Haris Vassiliades Clinical Psychology/Psychotherapy
