Τον Δεκέμβριο του 1997, τέσσερις μήνες μετά τo μοιραίο εκείνο βράδυ της 31ης Αυγούστου, το γαλλικό περιοδικό Paris Match δημοσίευσε, μια -αμφιλεγόμενη- συνέντευξη του ζευγαριού η οποία φαίνεται να δόθηκε λίγες μέρες πριν το ατύχημα, κατά τη διάρκεια των διακοπών του στην Κυανή Ακτή.
Από την Νταϊάνα Αζά
Οι φίλοι του ζευγαριού είχαν υποστηρίξει ότι η συνέντευξη δεν δόθηκε ποτέ. Το παλάτι, άνκαι δεν προέβη ποτέ σε επίσημη τοποθέτηση, φρόντισε να διαρρεύσει προς τα ΜΜΕ πως θεωρούσε τη συνέντευξη ψεύτικη. Το γεγονός ότι το Paris Match δεν αποκάλυπτε το όνομα του προσώπου που έλαβε τη συνέντευξη, συνέτεινε στην αμφισβήτησή της. Ο διευθυντής του ωστόσο, ο Roger Therond, υποστήριξε ότι δεν είχε κανένα λόγο να αμφισβητεί το πρόσωπο που τον εφοδίασε με τη συνέντευξη καθότι ήταν κάποιος που γνώριζε καλά και σεβόταν πάντοτε. Το πρόσωπο αυτό είχε επικοινωνήσει μαζί του το επόμενο πρωί του τραγικού δυστυχήματος και του ανέφερε τα εξής: «Μου συνέβη κάτι τρομερό. Πριν από λίγες μόνο εβδομάδες, πήρα μια μεγάλη συνέντευξη από την Diana και τον Dodi. Ήταν στην Κυανή Ακτή, οι δυο τους κι εγώ, μια κανονική εξομολόγηση… Περίμενα να μου δώσουν το πράσινο φως…». Τα πράγματα περιπλέχτηκαν περισσότερο όταν ο πατέρας του Dodi, Mohamed Al Fayed, υποστήριξε ότι ήξερε για τη συνέντευξη και βεβαίωνε ότι αυτή όντως δόθηκε λίγο πριν ή κατά τη διάρκεια των διακοπών του ζευγαριού στην Κυανή Ακτή. Όπως και να ’χει, ήταν η μοναδική φορά που δημοσιευόταν μια κοινή συνέντευξη της Diana και του Dodi και όσα ακολουθούν είναι μόνο μερικά από τα ενδιαφέροντα αποσπάσματα αυτής της -κατά τ’ άλλα άγνωστης στις μέρες μας – συνέντευξης.
Σκεφτήκατε ποτέ να εγκαταλείψετε τη Βρετανία ή να αναβάλετε, τουλάχιστον προσωρινά, τις δημόσιες εμφανίσεις σας για να προστατεύσετε τον εαυτό σας;
DIANA: Έχω σκεφτεί κάθε πιθανή λύση, και μάλιστα είχα ήδη πει πως θα αυτοεξοριστώ αν όλα αυτά δεν σταματήσουν. Θέλω ο κόσμος να σέβεται την απόσταση ανάμεσα στην προσωπική μου ζωή και τη δημόσια εικόνα μου… διαφορετικά, χάνω τον έλεγχο του εαυτού μου.
Θα το κάνετε σύντομα, ν’ αφήσετε, εννοώ, τη χώρα σας;
DIANA: Ήθελα να το κάνω, το είπα… αλλά δεν γίνεται. Ο Γουίλιαμ κι ο Χάρι πάνε σε σχολείο στην Αγγλία και με χρειάζονται όσο κι εγώ εκείνους. Φοιτούν, βέβαια, εσωτερικοί, αλλά περνάμε καταπληκτικές στιγμές μαζί τα Σαββατοκύριακα, Έτσι, δεν θα φύγω. Ίσως θα ταξιδεύω περισσότερό, για να με ξεχάσει ο κόσμος.
Δεν θα ξεφύγετε, πάντως, από τους διώκτες σας ούτε στην εξορία…
DODI: Νομίζω πως η Νταϊάνα θα υφίσταται λιγότερη πίεση αν μοιράσει το χρόνο της ανάμεσα σε μερικές πρωτεύουσες του κόσμου, μερικές ηπείρους…
Αναφέρεσθε σ’ ένα στυλ ζωής που μοιάζει μ’ αυτά που εσείς ακολουθήσατε για μια μεγάλη περίοδο.
DODI: Είναι αλήθεια ότι περνάω κάποια διαστήματα στην Ευρώπη κι άλλα στην Αμερική, για δουλειές. Επίσης, ταξιδεύω πολύ και σ’ άλλες χώρες του κόσμου.
(Προς την Νταϊάνα) Το πρόγραμμά σας είναι πάντα πολύ φορτωμένο, ακολουθείτε ένα αυστηρό πρωτόκολλο… κι όμως, δεν σταματάτε να μας εκπλήσσετε.
Στέκομαι σε μια λεπτομέρεια: ποτέ δεν φοράτε λευκά γάντια που προβλέπει το πρωτόκολλο για μια πριγκίπισσα της υψηλότητάς σας. Και δεν κοιτάτε απλώς τους πληγωμένους ή τα θύματα του ΑΙDS, αλλά τους αγγίζετε με τα γυμνά σας χέρια. Δείχνετε πως αυτές οι επαφές είναι ζωτικές για σας, σαν να μην σας τρομάζει η μιζέρια του κόσμου.
DIANA: Με έχουν κατηγορήσει γι’ αυτό, αλλά δεν μπορώ να με φανταστώ να συναντώ αδύναμους, φτωχούς, άρρωστους ανθρώπους χωρίς να επιχειρώ μια αληθινή επαφή. Όταν επισκέπτομαι ανήμπορο κόσμο, νιώθω την ανάγκη να τον προσεγγίσω πραγματικά. Κι η επαφή για μένα είναι ουσιαστική, γιατί έχει να κάνει με τον τρόπο που εκφράζομαι. Όταν είχα τα παιδιά μου μωρά, με επέκριναν γιατί τα κρατούσα από το χέρι, τ’ αγκάλιαζα, είχα ανάγκη να τους δείχνω την τρυφερότητά μου. Είτε βρίσκομαι σε νοσοκομείο του Λονδίνου είτε της Αγκόλα, πλησιάζω τους ανθρώπους, δημιουργεί μια φυσική επαφή.
Οι επικριτές σας περιγράφουν αυτή τη συμπεριφορά σαν υπολογιστική, σαν ένα είδος χειρισμού. Το παιχνίδι της πριγκίπισσας του λαού…
DIANA: Αχ, σας παρακαλώ… Δεν αντέχω ν’ ακούω πια αυτά τα πράγματα… Ό,τι κι αν κάνω, ό,τι κι αν πω, πάντοτε διαστρεβλώνεται. Τα τελευταία δεκάξι χρόνια έμαθα να υπομένω το γεγονός ότι η ζωή μου μπαίνει στο μικροσκόπιο, τεμαχίζεται, για να σχολιαστεί πιο εύκολα. Όταν έγινα μέλος αυτής της οικογένειας, δεν γνώριζα πως οι φυσιολογικοί τρόποι συμπεριφοράς εισπράττονται με καχυποψία από τους μόνιμους παρατηρητές μας.
Παρατηρητές; Αναφέρεστε στους παπαράτσι ή σε κάποιους κύκλους της βασιλικής οικογένειας;
DIANA: Θα προτιμούσα να μην το σχολιάσω.
Από την εποχή του διαζυγίου σας, ίσως και νωρίτερα, φαίνεται να έχετε κατακτήσει μια ωριμότητα που σας επιτρέπει να υπερβαίνετε τις συμβάσεις και τους κανόνες. Με το διαζύγιο χάσατε τους τίτλους ευγενείας σας, μήπως, όμως, αποκομίσατε μια βαθύτερη συναίσθηση της αξίας και των ταλέντων σας; Δεν κερδίσατε την αυτοεκτίμησή σας με το άνοιγμα που κάνατε προς τον κόσμο;
DIANA: (Κοιτάει κάτω, χαμογελά και ανασηκώνει το πιγούνι της μ’ έναν αέρα σιγουριάς.) Ένα είναι βέβαιο: συνειδητοποίησα πως αισθάνομαι πιο κοντά στους απλούς ανθρώπους παρά σε κάποιους που βρίσκονται στην κορυφή. Ανακαλύπτεις, οπωσδήποτε, περισσότερα για τον εαυτό σου με μια επίσκεψη σε κάποια φτωχογειτονιά, παρά όταν αισθάνεσαι άχρηστη σ’ ένα ψυχρό παλάτι.
ΠΙΚΡΑ ΚΑΙ ΠΟΝΟΣ
Ας ξαναγυρίσουμε, αν μου επιτρέπετε, στην προσωπική σας ζωή. Μετά το διαζύγιό σας αποκαλύψατε σε θαυμαστές και εχθρούς την «επαναστατημένη» σας πλευρά. Κατά πόσο το έχετε συνειδητοποιήσει αυτό;
DIANA: «Επαναστατημένη»… Είμαι στ’ αλήθεια επαναστάτρια; Ίσως όσοι με κριτικάρουν κι όσοι με θαυμάζουν να σκέφτονται έτσι για τον ίδιο λόγο: Σε μια συγκεκριμένη φάση της ζωής μου αποφάσισα ν’ αφήσω την καρδιά μου να με καθοδηγήσει. Η σχέση μου με υπέβαλε σε μεγάλη θλίψη και ταλαιπωρία, που δεν την άντεχα πια. Αντέδρασα, λοιπόν. Έμαθα να ζω με τον πόνο κι έπρεπε πρώτα να αισθανθώ ότι διαθέτω αρκετή δύναμη για ν’ αλλάξω τη ζωή μου. Χρειάστηκε πολύ κουράγιο για να αποδεσμευτώ από τις συμβατικότητες αυτής της χώρας, τη στιγμή που ζούσα σ’ αυτή τη συγκεκριμένη οικογένεια.
Νιώθετε πικρία για τις δραματικές στιγμές που βιώσατε;
DIANA: Πέρασα μεγάλη αγωνία κι απελπισία, ένιωσα τόση μοναξιά… Πιστεύετε ότι ήταν εύκολο; Πρέπει, όμως, να πω πως η αγάπη μου για τον Γουίλιαμ και τον Χάρι, η ίδια τους η παρουσία, με έσωσε από το χειρότερο.
Κοιτώντας πίσω σ’ αυτά που σας συνέβησαν λίγα χρόνια πριν, είναι βέβαιο ότι είχατε δύσκολες εμπειρίες. Πώς τις αντιμετωπίσατε;
DIANA: Δεν ξέρω… Γι’ αυτό και σκέφτομαι πολλές φορές να «παγώσω» για λίγο τη δημόσια παρουσία μου. Δεν είναι ότι μ’ εξαντλεί να βοηθώ τους ανθρώπους, κάθε άλλο… Ο ρόλος αυτός, όμως, με φέρνει στο προσκήνιο. Κάθε κίνησή μου σχολιάζεται τόσο υπερβολικά, σε σημείο που συχνά ονειρεύομαι ν’ αποσυρθώ.
DODI: Πρέπει να πω πως θαυμάζω πολύ την Νταϊάνα, γιατί αναγκάστηκε να επιστρατεύσει τεράστια αποθέματα ενέργειας για να στηρίξει τους ανθρωπιστικούς σκοπούς που προωθεί. Η Νταϊάνα διαθέτει σωματικό και ψυχικό κουράγιο: δεν είναι εύκολο να επισκέπτεσαι ένα νοσοκομείο λεπρών ή μια χώρα σε εμπόλεμη κατάσταση… και επιστρέφει πάντα συνεπαρμένη. Κάποιες φορές κουράζεται, αλλά ειλικρινά πιστεύω πως δεν θα τα παρατήσει ποτέ.
DIANA: Ο Ντόντι τα λέει αυτά γιατί έχουμε σχέδια και σ’ αυτόν τον τομέα (της φιλανθρωπίας).
Μπορείτε να γίνετε πιο ακριβείς;
DODI: Είναι πολύ καινούρια για ν’ αναφερθώ σ’ αυτά. Αφήνω την Νταϊάνα να το κάνει.
DIANA: Ο Μοχάμεντ Αλ Φαγέντ θα ήθελε να προσφέρει ένα τμήμα της περιουσίας του σε ανθρωπιστική βοήθεια: σε παιδιά ή ηλικιωμένους. Μελετάμε τώρα πώς θα εξελιχθεί αυτό το σχέδιο.
ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ
Έχω την εντύπωση πως τώρα περισσότερο από ποτέ είστε έτοιμη ν’ αφεθείτε στο ένστικτό σας. Κάνω λάθος;
DIANA: Όχι, δίκιο έχετε. Ζω τη ζωή μου. Πολλοί προσπάθησαν να καταστρέψουν τα νιάτα μου, να διαλύσουν το γάμο μου… Δεν εννοώ να ανέχομαι άλλο την ενόχλησή τους. Ούτε την ηθική παρενόχληση από εκείνους που προσπαθούν να «μου βάλουν μυαλό», ούτε τη φυσική απ’ αυτούς που βγάζουν το ψωμί τους από μένα.
(Στρέφομαι στον Ντόντι.) Πιστεύετε πως αυτή η ανεξαρτησία ενισχύεται από τη δική σας παρουσία;
DODI: Η αγάπη δίνει στον άνθρωπο τη δύναμη να σταθεί αντιμέτωπος στα δυσάρεστα πράγματα της ζωής.
Ούτως ή άλλως (γυρνώ στην Νταϊάνα), για πρώτη φορά από το χωρισμό σας φαίνεστε πανέτοιμη να παραδεχτείτε δημόσια την ύπαρξη ενός ερωτικού δεσμού.
DIANA: Τα αισθήματά μου για τον Ντόντι είναι πολύ βαθιά και πιστεύω στην ειλικρίνεια των δικών του αισθημάτων για μένα. Επιπλέον, η οικογένεια των Φαγέντ κάθε άλλο παρά άγνωστη μου είναι: ο Μοχάμεντ Αλ Φαγέντ διατηρούσε στενές σχέσεις με τον πατέρα μου, ήταν φίλοι. Θεωρούσε πάντα πως πρέπει να με προσέχει. Μήπως επειδή του το ζητούσε ο πατέρας μου; Είναι άραγε ένδειξη της γενναιοδωρίας του; Όπως και να ’χει, μου έχει σταθεί σαν αγαπημένος θείος. Γι’ αυτό και θεωρώ φυσικό να βρίσκονται εδώ τα παιδιά μου. Ο Γουίλιαμ περνά φανταστικά με τον Ντόντι. Ανακαλύπτω ξανά μια αληθινά ζεστή, οικογενειακή ατμόσφαιρα, γιατί λοιπόν να κρύψω την ευτυχία μου;
(Στον Ντόντι) Ορισμένοι φίλοι σας λένε πως δεν σας αναγνωρίζουν πια. Σας έχουν συχνά περιγράψει σαν άνθρωπο των εύκολων επιτυχιών. Έχει αλλάξει αυτό;
DODI: Ο κόσμος συχνά υπερβάλλει για μένα. Είναι εύκολο να με κριτικάρουν. Όπως και να ’ναι, πάντως, μόλις γνώρισα την Νταϊάνα ξεκαθάρισα αμέσως μέσα μου ότι στο πρόσωπό της βρήκα την ιδανική γυναίκα. Τα 40 μου χρόνια μού έχουν προσφέρει μια ωριμότητα, μια ικανότητα να εξετάσω την προοπτική μιας βαθιάς σχέσης. Επιπλέον, η κόλαση στη ζωή της Νταϊάνα, ο καθημερινός βιασμός που υφίσταται μας ένωσαν ακόμα περισσότερο. Το γεγονός, ακόμα, ότι οι πατεράδες μας υπήρξαν φίλοι στο παρελθόν κι η φιλία μου με τους γιους της, όλα αυτά μας φέρνουν πολύ κοντά.
Έχετε τα πάντα: νιάτα, περιουσία και έρωτα. Τι θα θέλατε να σας φέρει το μέλλον;
DODI: Θα ήθελα να παραμείνω το ίδιο ευτυχισμένος, να κάνω ό,τι περνά από το χέρι μου για να δυναμώσω τα αισθήματά μου. Δεν αισθάνθηκα ποτέ άλλοτε τέτοια αρμονία. (Χαμογελά.) Το όνειρό μου… γιατί να μην παντρευτώ επιτέλους από έρωτα; (Η Νταϊάνα χαμηλώνει το βλέμμα, χαμογελά. Την κοιτώ.)
Πώς βλέπετε το μέλλον σας μετά απ’ αυτά τα οδυνηρά χρόνια;
DIANA: Ήμουν τρελά ερωτευμένη. Όσο το σκέφτομαι τώρα, νομίζω ότι δεν ήταν, παρά ψευδαίσθηση η επιθυμία μου να μοιραστώ τα πάντα με τον άντρα που αγαπούσα. Κάποιοι λένε πως αυτή η ψευδαίσθηση στάθηκε η προσωπική μου τραγωδία. Έχασα τον κόσμο μου. Δεν υπάρχει τίποτα πιο καταστροφικό από την προδοσία στην αγάπη όταν είσαι νέος, πολύ αφελής και πολύ ερωτευμένος. Πάλεψα για να σώσω το γάμο μου, βίωσα φρικτές στιγμές, μεγάλες ελπίδες και πολλές απογοητεύσεις. Τα μοναδικά διαλείμματα αληθινής ευτυχίας, τα έζησα με τη γέννηση του Γουίλιαμ και του Χάρι. Ο γάμος μου ήταν σκέτη καταστροφή. Με γέμισε με άγχος κι απελπισία. Τώρα ονειρεύομαι την ειλικρίνεια και την αγάπη. Για μένα το πάθος έχει μικρότερη σημασία από την αρμονία. Δύσκολα θα σας το εξηγήσω… Είναι σαν καράβι που μόλις βγαίνει από μια γερή τρικυμία και το μόνο που λαχταρά είναι ένας όμορφος καιρός.
