Ο βασιλιάς Βίλεμ-Αλεξάντερ και η βασίλισσα Μαξίμα, που αγαπούν την Ελλάδα και έκαναν διακοπές στις Σπέτσες, υποδέχτηκαν το περιοδικό HELLO! σε ένα από τα τρία επίσημα παλάτια της Ολλανδίας. Το ανάκτορο Νόρτεϊντε έχει µεγάλη ιστορία, η οποία ξεκινά το 1533, ενώ πλέον είναι ανοιχτό το καλοκαίρι, για επισκέπτες που θέλουν να θαυµάσουν το εσωτερικό ενός ενεργού παλατιού.
Απόδοση: Μελίνα Κολιτσοπούλου
Text: Barry Byrne
Για τον Ολλανδό βασιλιά Βίλεμ-Αλεξάντερ μια μέρα στο γραφείο κάποιες φορές απαιτεί… ακροβατικές ικανότητες. Στο γραφείο του στο παλάτι Νόρτεϊντε, κάτω από τις νεοκλασικές οροφές, τους βαρείς πολυελαίους και το αυστηρό βλέμμα των προγόνων του από τους πίνακες στους τοίχους, πρέπει να αισθάνεται έντονο το βάρος της παράδοσης και των απαιτήσεων του πρωτόκολλου. Και όμως, εδώ ο προοδευτικός μονάρχης επεξεργάζεται τα σχέδιά του να οικοδομήσει μια σύγχρονη μοναρχία, γεγονός που σηματοδοτήθηκε από την απόφασή του να ανοίξει για το κοινό τις πύλες του παλατιού, που αποτελεί χώρο εργασίας και επίσημων συναντήσεων, καθώς η βασιλική οικογένεια ζει αλλού.
«Θέλω να είμαι βασιλιάς κατά πρώτο λόγο παραδοσιακός, ακολουθώντας το παράδειγμα των προγόνων μου, εγγυώμενος τη συνέχεια και τη σταθερότητα της χώρας, αλλά και βασιλιάς που τον 21ο αιώνα μπορεί να ενώνει και να αντιπροσωπεύει την κοινωνία στο σύνολό της», διακήρυττε από το Balcony Room την παραμονή της στέψης του, το 2013, με την αργεντίνικης καταγωγής σύζυγό του, βασίλισσα Μαξίμα, στο πλάι του. Ήταν σημαντικό που επέλεξε ν’ αποκαλύψει τα όνειρά του στο παλάτι Νόρτεϊντε, το οποίο δεσπόζει σ’ ένα μοντέρνο δρόμο στην πρωτεύουσα της χώρας, τη Χάγη, γιατί, όπως και η ίδια η ολλανδική μοναρχία, αυτό το ανάκτορο είναι ανεπιτήδευτο, οδεύοντας μέσα από τις παλίρροιες της ιστορίας σ’ ένα σύγχρονο κόσμο, προσαρμοζόμενο πάντα στις αλλαγές των εποχών.
Το Νόρτεϊντε ήταν αρχικά μεσαιωνικό αρχοντικό, που του έγινε η κατάλληλη ανακαίνιση το 1533, αν όχι ακριβώς για έναν βασιλιά, τουλάχιστον για έναν φεουδαρχικό αξιωματούχο ή Stadhouder. Η χήρα του Γουλιέλμου A΄ της Οράγγης, ηγέτη της ολλανδικής εξέγερσης ενάντια στους Ισπανούς, μετακόμισε εκεί το 1591, με το γιο τους, Φρέντερικ Χέντρικ, να αναλαμβάνει τελικά τόσο το σπίτι όσο και τον τίτλο του πατέρα του, το 17ο αιώνα. Με το πέρασμα των χρόνων, καθώς ο οίκος της Οράγγης-Νάσσαου επέκτεινε την εξουσία του, για να γίνει τελικά η ολλανδική βασιλική οικογένεια το 1815, το ίδιο το σπίτι απέκτησε μεγαλοπρέπεια, με μπαρόκ, ροκοκό και νεοκλασικά στοιχεία να επιτυγχάνουν μια λεπτή αρμονία.
Οι σημερινοί επισκέπτες του αισθάνονται δέος μπροστά στην εντυπωσιακή σκάλα, στην τεράστια αίθουσα με τα έργα τέχνης –η οποία μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι 74 άτομα στα επίσημα δείπνα– και να πάρει μια γεύση του αποικιακού παρελθόντος της Ολλανδίας στο εξωτικό East Indies Room. Σ’ αυτό γεννήθηκε το 1880 η μελλοντική βασίλισσα της χώρας, Βιλελμίνα, εκεί έζησε με τη μητέρα της, βασίλισσα Έμμα, μετά το θάνατο του πατέρα της, και στη συνέχεια με το σύζυγό της, πρίγκιπα Χένρι. Το 1909 εκεί γεννήθηκε η κόρη τους, η μελλοντική βασίλισσα Τζουλιάνα, γιαγιά του σημερινού βασιλιά. Η βασίλισσα Βιλελμίνα, όπως και ο δισέγγονός της, Βίλεμ-Αλεξάντερ, θέλησε κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο να εμφυσήσει νέο πνεύμα στη μοναρχία. Αφού ενθάρρυνε τους υπηκόους της που ζούσαν στην κατεχόμενη Ολλανδία με τις ένθερμες ομιλίες της από το Λονδίνο –ο Ουίνστον Τσόρτσιλ την είχε χαρακτηρίσει ως τον μοναδικό πραγματικό «άνδρα» μεταξύ των εξόριστων πολιτικών– ήταν αποφασισμένη να βασιλεύσει σε μια νέα, κοινωνικά και πολιτισμικά απελευθερωμένη Ολλανδία, μετά την απελευθέρωση, το 1945. Έτσι, αντιστάθηκε στην κυβέρνηση της χώρας, που ήθελε να την κλείσει στο χρυσό κλουβί της, και έφτασε στο σημείο να μισεί το αρχοντικό Νόρτεϊντε. Μιλώντας στον στρατιωτικό συνεργάτη της και αξιωματικό της RAF, Erik Hazelhoff Roelfzema, είπε κάποια στιγμή: «Γιατί δεν μπορέσατε να ρίξετε μία μόνο μικρή βόμβα σ’ αυτό το μέρος;». «Μια μέρα εισέβαλε στους ατέλειωτους διαδρόμους με μια μοτοσικλέτα, σκανδαλίζοντας τους λακέδες, ενώ παρατρίχα δε χτύπησε κάποιον από τους ακολούθους», αποκάλυψε ο άνθρωπος που ήταν το δεξί της χέρι, καθώς εκείνη επέμενε να διατηρεί το ανεπίσημο στυλ που είχε υιοθετήσει στο Λονδίνο.
Παράλληλα, η Βιλελμίνα πήγαινε με το ποδήλατό της στην κατεστραμμένη μεταπολεμικά ολλανδική ύπαιθρο, για να επισκεφθεί τους κατοίκους. Μάλιστα, αρνήθηκε να ενεργοποιήσει το ηλεκτρικό και τη θέρμανση στο Νόρτεϊντε όσο οι υπήκοοί της δεν είχαν ρεύμα. Τελικά, δεν ήταν μια αδέσποτη βόμβα της RAF, αλλά μια πυρκαγιά που κατέστρεψε μεγάλο μέρος του ανακτόρου, το 1948. «Δεν ήμουν εγώ», αστειεύτηκε η Βιλελμίνα, καθώς στρατιώτες και πυροσβέστες σχημάτιζαν μια ανθρώπινη αλυσίδα για τη διάσωση των θησαυρών του, συμπεριλαμβανομένων ξιφών, αγγείων, ρολογιών, ακόμη και ενός αγάλματος του Βούδα.
Μετά την εκτεταμένη ανακαίνιση, η οποία ξεκίνησε το 1976, η βασίλισσα Βεατρίκη, πλέον, όρισε το Νόρτεϊντε ως χώρο εργασίας το 1984, παράδοση που διατηρεί μετά την παραίτησή της, το 2013, ο διάδοχος και γιος της Βίλεμ-Αλεξάντερ. Παρότι ο δήμος της Χάγης είχε ζητήσει πολλές φορές να ανοίγει το παλάτι για το κοινό κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, μόνο το 2016, μετά από άλλη μία φιλόδοξη ανακαίνιση, το 2014, ο Βίλεμ-Αλεξάντερ άνοιξε τις πύλες του μέρους που ο ίδιος αποκαλεί «γραφείο». «Το να το βιώνεις, είναι θαυμάσιο. Δεδομένου ότι χρησιμοποιείται λιγότερο το καλοκαίρι, μπορούμε πλέον να το ανοίξουμε», δήλωσε.
Κατά τη διάρκεια των εργάσιμων ημερών, η βασίλισσα Μαξίμα επισκέπτεται το Νόρτεϊντε, όπου, μεταξύ των άλλων καθηκόντων της, διαβάζει τον Τύπο, και ειδικά την ολλανδική έκδοση του περιoδικού «The Big Issue». «Υπάρχει ένας πωλητής εφημερίδων και περιοδικών δίπλα στο παλάτι και πάντα ανταλλάσουμε χαιρετισμό», λέει η βασίλισσα, η οποία ως πρέσβειρα του ΟΗΕ παλεύει για να κάνει τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες προσιτές σε όλους, ιδιαίτερα σε ομάδες χαμηλού εισοδήματος.
Παράλληλα, υπερασπίζεται τους πωλητές εφημερίδων και τις μικρές τους επιχειρήσεις. «Αξίζουν περισσότερο σεβασμό. Στην τελική, δεν επαιτούν, εργάζονται. Δημιουργούν μια καλύτερη ζωή για τον εαυτό τους. Αυτό πρέπει να το εκτιμούμε», έχει πει. «Οι άνθρωποι στο δρόμο με αποκαλούν Μαξίμα. Στο τέλος της ημέρας, δεν είναι τόσο σημαντικό να ονομάζεσαι πριγκίπισσα ή βασίλισσα. Το σημαντικό είναι ο τίτλος που εκπροσωπούμε», πιστεύει, σε απόλυτη συμφωνία με το σύζυγό της.
Μετά από μια κουραστική ημέρα διαβάζοντας την αλληλογραφία στο παλάτι ή υποδεχόμενος έναν νέο πρεσβευτή, το να βρεθεί στο σπίτι ο Βίλεμ-Αλεξάντερ είναι απλό. Ο βασιλιάς, η βασίλισσα και οι τρεις κόρες τους, η 13χρονη Καταρίνα-Αμαλία, πριγκίπισσα της Οράγγης, και οι πριγκίπισσες Αλεξία και Αριάνε, 12 και 10 ετών αντίστοιχα, ζουν σε μια μικρή βίλα, σε απόσταση μόλις 15 λεπτών από το ανάκτορο. Ο Βίλεμ-Αλεξάντερ, σε συνέντευξή του στην ολλανδική τηλεόραση φέτος, με αφορμή τα 50ά του γενέθλια, περιέγραψε τις κόρες του ως «Τρεις κυρίες που ακτινοβολούν», ενώ για την επί 15 χρόνια σύζυγό του ανέφερε ότι είναι τυχερός που την έχει δίπλα του. «Είμαστε μαζί 18 χρόνια, μόλις στην αρχή! Μπορούμε να είμαστε χαρούμενοι για πολύ καιρό ακόμα», είπε, τονίζοντας πως ο ίδιος και η οικογένειά του θα συνεχίσουν να γράφουν ένα καινούργιο κεφάλαιο στην ιστορία του ανακτόρου Νόρτεϊντε.
