Τα ποτάμια, τα πέτρινα γεφύρια, τα Μαστοροχώρια, τα χωριά της πέτρας, το μοναστήρι της Μολυβδοσκέπαστης και η τόσο ξεχωριστή γαστρονομία της περιοχής, κάνουν την Κόνιτσα έναν ιδανικό προορισμό για όλες τις εποχές του χρόνου. Ναι, και για το καλοκαίρι!
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΠΑΥΛΙΔΟΥ
Πυκνά δάση, μαγευτικά βουνά, ορμητικά ποτάμια και γραφικά χωριά, συνθέτουν το ποικιλόμορφο τοπίο της αιολικής περιοχής της Κόνιτσας. Φωλιασμένη σε υψόμετρο 600 μέτρων, μέσα στην κατάφυτη εμβρυώδη κοιλάδα του σημείου συνάντησης των ποταμών του Αώου, Σαρανταπόρου και Βοϊδομάτη, η Κόνιτσα θεωρείται μια από τις ομορφότερες πόλεις της Ηπείρου. Με τα εντυπωσιακά αρχοντικά, τα πλακόστρωτα σοκάκια, τα πέτρινα παραδοσιακά σπίτια, τις πετρόκτιστες εκκλησίες, τα νόστιμα τοπικά προϊόντα και την πλούσια γαστρονομική παράδοση. Η Κόνιτσα ξεδιπλώνεται αμφιθεατρικά στην πλαγιά του όρους Τραπεζίτσα, μια πόλη 4.000 κατοίκων, χτισμένη κατά το παραδοσιακό στυλ της ηπειρωτικής αρχιτεκτονικής. Πρόκειται για την απόλυτη εναρμόνιση του χθες με το σήμερα όπου συνδυάζονται άψογα οι παροχές μιας μικρής πόλης με την γαλήνη και την ηρεμία ενός χωριού.
ΤΟ ΠΕΡΙΦΗΜΟ ΓΕΦΥΡΙ
Πλησιάζοντας στην Κόνιτσα, λίγα μέτρα πριν από την είσοδο σας, αν στρέψετε το βλέμμα σας στα δεξιά, θα αντικρύσετε το ξακουστό πέτρινο γεφύρι της Κόνιτσας. Από το Πυρσογιαννίτη πρωτομάστορα Ζιώγα Φρόντζο, έναν αγράμματο λαϊκό τεχνίτη κτίστηκε το ξακουστό πέτρινο γεφύρι της Κόνιτσας που αποτελεί σημείο αναφοράς της περιοχής σε μια μαγευτική περιοχή φυσικού κάλλους, πρασίνου και μοναδικής φύσης. Το γεφύρι κτίστηκε με πολύ μεράκι και με συνεργείο πενήντα μαστόρων. Η κατασκευή του έγινε με δωρεές των κατοίκων της πόλης και κυρίως του τραπεζίτη των Ιωαννίνων Ιωάννη Ζ. Λούλη καταγόμενου από την Αετορράχη ( Κοτόρτσι) των Κατσανοχωρίων ο οποίος διέθεσε περίπου τα μισά από τα 120.000 γρόσια, μεγάλο ποσό για την εποχή που κόστισε την κατασκευή του. Πρόκειται για ένα μονότοξο λιθόκτιστο γεφύρι που διακρίνεται για το τεράστιο τόξο του. Συγκεκριμένα, το άνοιγμα του τόξου υπολογίζεται στα 35,60 μ. ενώ το ύψος του φθάνει τα 19,25 μ.
Το πέτρινο γεφύρι της Κόνιτσας άντεξε πολλά… Τους σφοδρούς αέρηδες και τις προσπάθειες των Οθωμανών Τούρκων να το ανατινάξουν καθώς υποχωρούσαν το 1913. Είναι ανέπαφο στον χρόνο και θεμελιώθηκε πάνω στους δύο απόκρημνους βράχους που ορίζουν το τέλος της χαράδρας του Αώου. Το πέρασμα του σε καθηλώνει αγναντεύοντας αυτή τη μοναδική θέα. Πέτρες, δέντρα, ουρανός μια πληρότητα για τους επισκέπτες , μια ευδαιμονία που χωρίς αυτές καμία ζωή δεν μπορεί να γεμίσει ή να ξαποστάσει σε όλο της το βάθος. Εκεί που διανύοντας το γεφύρι με μικρά βήματα, απαλλάσεσαι από το θόρυβο της σκέψης εκεί που βρίσκεις γαλήνη και ησυχία. Σήμερα το πέτρινο γεφύρι της Κόνιτσας έχει κηρυχτεί αρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα.
ΟΙΚΙΑ ΟΣΙΟΥ ΠΑΪΣΙΟΥ
Το σπίτι στο οποίο μεγάλωσε ο Όσιος Παϊσιος, είναι ένας χώρος που ο καθένας μπορεί να επισκεφτεί στη διάρκεια της παραμονής του, στην Κόνιτσα. Στην οικία υπάρχουν προσωπικά αντικείμενα του καθώς και ξύλινες δημιουργίες που είχε κατασκευάσει ως μοναχός. Όταν ο Γέροντας ήταν 15 ετών, είχε συνήθεια τα απογεύματα να αποσύρεται μέσα στο γειτονικό δάσος, όπου είχε διαμορφώσει ένα πρόχειρο ασκητήριο από ξύλα και κλαδιά και προσευχόταν. Αισθάνονταν ιδιαίτερη γλυκύτητα να μένει μόνος του και να προσεύχεται. Ο Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης κατά κόσμον Αρσένιος Εζνεπίδης, γεννήθηκε στα Φάρασα της Καππαδοκίας στις 25 Ιουλίου του 1924 μ.Χ., λίγες μέρες πριν από τη φυγή των Φαρασιωτών από την πατρώα γη για την Ελλάδα. Στην Ελλάδα, η οικογένεια του μικρού Αρσενίου εγκαταστάθηκε στην Κόνιτσα. Μετά από τις εγκύκλιες σπουδές στο Α’ Δημοτικό Σχολείο Κόνιτσας δε θέλησε να συνεχίσει στα γράμματα, και μαθήτευσε στην τέχνη του ξυλουργού, την οποία άσκησε με επιμέλεια και δεξιοσύνη. Το 1949 μετέβη για πρώτη φορά στο Άγιο Όρος, προκειμένου να μονάσει, κάτι που δεν έγινε κατορθωτό. Οι δικοί του βρέθηκαν την ίδια περίοδο σε μεγάλη οικονομική δυσκολία, οπότε τον κάλεσαν να τους βοηθήσει. Έτσι, επέστρεψε στην Κόνιτσα και εργάστηκε ως μαραγκός. Μετά από 3 χρόνια, το 1953, σε ηλικία 29 ετών πλέον, μετέβηκε και πάλι στην Αθωνική Πολιτεία.
ΤΟ ΕΚΚΛΗΣΑΚΙ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ
Λίγα μόλις μέτρα πιο κάτω από την κατοικία του και μέσα από μια διαδρομή πρασίνου και φυσικού κάλλους, βρίσκεται το εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας. Λέγεται πως εκεί ήταν το σημείο που ο Οσίος Παίσιος δέχτηκε το «θεϊκό κάλεσμα» να γίνει μοναχός. Το μικρό εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας αποκαλείται από τους ντόπιους ως το “μπαλκόνι” της Κόνιτσας. Μια περιοχή με πανοραμική θέα καθώς βλέπεις όλο την περιοχή της πόλης της Κόνιτσας. Η διαδρομή μοναδική στην οποία ο επισκέπτης περνά μέσα από δέντρα καταπράσινα. Από το μικρό εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας βλέπεις την χαράδρα του Αώου ποταμού, καθώς και την κοίτη του Αώου ποταμού ως το βάθος της Νεμέτσικας που φτάνει στο Πωγώνι. Η θέα είναι μαγευτική!
ΤΑ ΠΕΡΙΤΕΧΝΑ ΠΕΤΡΟΧΤΙΣΤΑ ΣΠΙΤΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΣΤΑΝΙΑΝΗ
Το ονομαστό Μαστοροχώρι της Καστάνιανης ή Καστανέας στην Κόνιτσα βρίσκεται σε έναν σημαντικό πνεύμονα πρασίνου της περιοχής, ενώ το σκηνικό συνθέτουν τα πετρόχτιστα σπίτια που έχτισαν μάστορες, από τους καλύτερους τεχνίτες του είδους, αλλά και καλντερίμια, ρεματιές και γεφυράκια που συνδέουν τις γειτονιές του χωριού.
Στο χωριό, πριν τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, κατοικούσαν 700- 800 άτομα, ωστόσο μετά το 1940 και την έξοδο στην Αθήνα οι μόνιμοι κάτοικοι της κοινότητας μειώθηκαν. Η εκπληκτική τοποθεσία είναι γεμάτη από έλατα, οξιές, κέδρους, γαύρους και κυρίως καστανιές από τις οποίες έχει πάρει την ονομασία και το χωριό.
ΜΟΛΥΒΔΟΣΚΕΠΑΣΤΗ
Η κοινότητα Μολυβδοσκέπαστης – χωριό της Ηπείρου βρίσκεται στο Δήμο Κόνιτσας, του Νομού Ιωαννίνων- είναι κτισμένη στις ανατολικές πλαγιές του όρους Νεμέρτσικα, σε υψόμετρο 596μ. Απέχει 17 χλμ από την Κόνιτσα και μόλις λίγες εκατοντάδες μέτρα από την Αλβανία. Η νέα ονομασία του χωριού οφείλεται στην Ιερά μονή Παναγίας Μολυβδοσκεπάστου, η εκκλησία της οποίας ήταν παλαιότερα σκεπασμένη με φύλλα μολύβδου. Κατά τη Βυζαντινή Περίοδο η Διπαλίτσα ή Δεπολίτσα, έτσι ονομαζόταν τότε ο οικισμός, αποτέλεσε έδρα της Αρχιεπισκοπής Πωγωνιανής. Τα αξιόλογα βυζαντινά και μεταβυζαντινά μνημεία της περιοχής μαρτυρούν την αδιάρρηκτη ιστορικής συνέχεια του οικισμού από τη Μέση Βυζαντινή Περίοδο έως σήμερα. Η Διπαλίτσα υπήρξε από την αρχαιότητα συγκοινωνιακός κόμβος και σημαντικό οικονομικό και διοικητικό κέντρο.
Πολλοί από τους κατοίκους του ήταν έμποροι και αποδημούσαν στη Μολδοβλαχία και την Πόλη. Σήμερα οι κάτοικοι είναι λιγοστοί, περίπου 43. Στην περιοχή βρίσκεται και η Μονή της Παναγίας της Μολυβδοσκέπαστης. Ιδρύθηκε από τον αυτοκράτορα Κων/νο Πωγωνάτο, καθώς επέστρεφε από την εκστρατεία του στη Σικελία (671–672 μ.Χ) και αργότερα ανακαινίστηκε από τον αυτοκράτορα Ανδρόνικο Παλαιολόγο (1328– 341 μ.Χ.). Στα μετέπειτα χρόνια ανακαινίστηκε από κατοίκους της Πωγωνιανής, οι οποίοι και αγιογράφησαν το καθολικό της, το 1522. Η μονή υπήρξε έδρα της αρχιεπισκοπής Πωγωνιανής από τον 12ο έως τον 17ο αιώνα. Από τον 14ο αιώνα λειτουργούσε σχολή χειρογράφων στην οποία ιεροδιδάσκαλοι δίδασκαν χειρογραφία σε μοναχούς και λαϊκούς. Πολλοί λόγιοι και συγγραφείς της εποχής αποφοίτησαν από τη συγκεκριμένη σχολή. Τον Ιούλιο του 1943 η μονή βομβαρδίστηκε από τους Ναζί, κάηκαν τα κελιά και η τραπεζαρία και λεηλατήθηκε το καθολικό της, αλλά το ευρύτερο κτίσμα σώθηκε από τις φωτιές.
Το σημερινό μοναστήρι της Μολυβδοσκέπαστης διατηρεί τη φρουριακή του όψη, έχει ανακαινισμένα κελιά, δύο καμπαναριά και ωραίο κήπο. Το καθολικό της είναι βυζαντινού ρυθμού, με ψηλό τρούλο και καλοδιατηρημένες αγιογραφίες του 13ου – 18ου αιώνα, ενώ στη δυτική πλευρά του νάρθηκα υπάρχουν τοιχογραφίες, που απεικονίζουν τον Κωνσταντίνο Πωγωνάτο και τον Ανδρόνικο Παλαιολόγο. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο της εκκλησίας στηρίζεται πάνω σε υπολείμματα παλιότερου μαρμάρινου τέμπλου. Η μονή, σήμερα, είναι ενεργό ανδρικό μοναστήρι και γιορτάζει κάθε χρόνο τον Δεκαπενταύγουστο. Στην οροφή του καθολικού επανατοποθετήθηκαν πρόσφατα μολύβδινες πλάκες, και έτσι το μοναστήρι δίκαια συνεχίζει να φέρει τον τίτλο «Μολυβδοσκέπαστη».
ΣΤΗΝ ΧΑΡΑΔΡΑ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ ΑΩΟΥ
Πρόκειται για ένα από τα πιο επισκέψιμα μέρη της περιοχής, όπου μπορείτε να δοκιμάσετε και να απολαύσετε πολλές (ακίνδυνες) δραστηριότητες, όπως καγιάκινγκ, αναρρίχηση, κολύμπι… Ο ποταμός ακολουθώντας μια διαδρομή 10 χιλιομέτρων ανάμεσα στην Τύμφη και στην Τραπεζίτσα απλώνεται στον κάμπο στις Κόνιτσας και στην συνέχεια μαζί με τον Βοϊδομάτη και τον Σαραντόπορο καταλήγουν μέσω στις Αλβανίας στην Αδριατική θάλασσα. Ο Αώος είναι το μοναδικό ποτάμι στις Ελλάδας που πηγάζει σ΄αυτήν αλλά εκβάλλει σε άλλη χώρα. Ιδιαίτερα απολαυστικές είναι οι πεζοπορίες στην περιοχή,αφού η Κόνιτσα διαθέτει πέντε από τα μεγαλύτερα βουνά στις οροσειράς στις Πίνδου τον Σμόλικα, την Πίνθη, την Τραπεζίτσα, τον Γράμμο και τη Νεμέτσικα, πρόσθεσε. Μάλιστα μπορεί κανείς να «κλείσει» είτε μονοήμερες εξορμήσεις στην περιοχή ή και πολυήμερες δραστηριότητες, μένοντας σε καταφύγια στο βουνό, ζώντας μια μοναδική εμπειρία μέσα στη φύση.
ΠΩΣ ΘΑ ΦΤΑΣΕΤΕ
Η Κόνιτσα απέχει από τα Ιωάννινα 64 χλμ. και 40 λεπτά από το αεροδρόμιο των Ιωαννίνων. Η συγκοινωνία με την πρωτεύουσα της Ηπείρου γίνεται με λεωφορεία του ΚΤΕΛ και είναι τακτική και άνετη. Η απόσταση από την Αθήνα είναι 550 χλμ (περίπου 5,5 ώρες). και από τη Θεσσαλονίκη 350 χλμ. (περίπου 3,5 ώρες). Μέσω της Εγνατίας Οδού από το Βορρά και της Ιονίας Οδού από το Νότο, η πρόσβαση πλέον στην κωμόπολη της Κόνιτσας, είναι γρήγορη, άνετη και ασφαλής.
FACT
Η Κόνιτσα επενδύει στον πνευματικό, θρησκευτικό τουρισμό αφού εκεί, πέρα από την οικία του Αγίου Παϊσίου, βρίσκεται και το λείψανο του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, ο οποίος πέρασε από την περιοχή και έμεινε σε πολλά χωριά. Η Κόνιτσα διαθέτει επίσης αρχαία μοναστήρια και οθωμανικά μνημεία.
INFO
Πρόσφατα και με στόχο την προβολή της Κόνιτσας, που προσφέρει στους ταξιδιώτες μοναδικές εμπειρίες όλες τις εποχές του χρόνου, ο Δήμος διοργάνωσε ένα ξεχωριστό ταξίδι εξοικείωσης (press trip) με διακεκριμένους δημοσιογράφους από την Ελληνική και Κυπριακή αγορά, στο πλαίσιο της συνεργασίας του με την εταιρεία CK Strategies.
Περιοδικό Down Town, τεύχος 856
