Από τις καταλήψεις κατά της Θάτσερ στα φοιτητικά του χρόνια στο Λονδίνο, την ενεργή εμπλοκή του στους Φίλους του Ακάμα, τον πρωταθλητισμό στο τένις και τον στίβο, τη γνωριμία και τη σχέση του με τη σύζυγό του Δάφνη Δημητριάδη και τις δύο κόρες τους, Μυρτώ και Σοφία, ο Γιώργος Κολοκασίδης ξεδιπλώνει στο Down Town ολόκληρο το άλμπουμ της ζωής του. Εξηγεί γιατί αισθάνθηκε την ανάγκη να είναι υποψήφιος για την Προεδρία, πιστεύοντας στην αρχή ότι κάθε διαμαρτυρία πρέπει να συνοδεύεται και από πρόταση.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΩΝΙΑ ΣΤΑΥΡΙΝΟΥ
Γεννηθήκατε το 1960, επομένως βιώσατε μεγαλώνοντας τις δεκαετίες του ’60 και του ‘70 στην Κύπρο. Πώς σας καθόρισε αυτή η ταραγμένη εποχή;
Θυμάμαι τη μόνιμη ανησυχία. Έναν φόβο, τον οποίο κουβαλάμε λίγο πολύ όλοι όσοι βιώσαμε την τουρκική εισβολή. Μια συλλογική υπαρξιακή ανησυχία. Ως μαθητής είχα ζήσει πολύ έντονα και τις αντικατοχικές κινητοποιήσεις της εποχής, όταν τα γεγονότα ήταν πολύ πρόσφατα και υπήρχε διάχυτη η ελπίδα ότι κάτι μπορούσε να γίνει για να ανατραπούν οι συνέπειες του πολέμου και η κατοχή. Παρακολουθούσαμε θυμάμαι τις συζητήσεις στα Ηνωμένα Έθνη και τα καταδικαστικά ψηφίσματα και νομίζαμε ότι θα γινόταν μια επανόρθωση αυτής της κατάφορης αδικίας. Κάτι που βεβαίως δεν έγινε ποτέ και οι ελπίδες διαψεύστηκαν πολύ γρήγορα.
Πώς μεγαλώσατε, πώς ήταν οι γονείς σας;
Μεγάλωσα σε ένα περιβάλλον που έδινε μεγάλη έμφαση στη μόρφωση και την ανατροφή, με την έννοια της ολοκληρωμένης παιδείας. Είμαστε τρία αδέρφια, είμαι ο μεγαλύτερος κι έχω έναν αδερφό και μια αδερφή. Φοίτησα στο δημοτικό του Αγίου Ανδρέα και στο Γυμνάσιο του Κύκκου και τις περισσότερες ώρες της ημέρας μου, εκτός από το διάβασμα, ασχολούμουν με τον αθλητισμό.
Και τον πρωταθλητισμό από ό,τι γνωρίζω;
Στο τένις που ήταν η μεγάλη μου αγάπη κέρδισα μία χρονιά το Πρωτάθλημα Ανδρών και στον στίβο, στο δρόμο μετ’ εμποδίων, είχα φτάσει μέχρι την πρώτη θέση σε Παγκύπριους Αγώνες. Έπαιζα επίσης βόλεϊ επειδή ο προπονητής μου στον στίβο ήταν παράλληλα προπονητής στην ομάδα βόλεϊ του ΑΠΟΕΛ και με ενέταξε εκεί. Η σχέση μου με τον πρωταθλητισμό τελείωσε όταν ξεκίνησα σπουδές αλλά δεν σταμάτησα ποτέ να αθλούμαι.
Με τι ασχολείστε σήμερα;
Το τένις δεν το σταμάτησα ποτέ γιατί το αγαπώ. Τα τελευταία χρόνια ανακάλυψα και την ποδηλασία. Το ποδήλατο μπορεί να σου χαρίσει πολύ όμορφες στιγμές μέσα στη φύση και είναι μια εύκολη και προσβάσιμη άσκηση στην οποία μπορείς να καταφύγεις οποιανδήποτε στιγμή. Χαίρομαι πάρα πολύ που βλέπω ότι άρχισε να στρέφεται περισσότερος κόσμος στην ποδηλασία.
Για αναψυχή όμως μόνο.
Ναι, δυστυχώς δεν έχουμε καταφέρει τόσα χρόνια να φτιάξουμε ένα ασφαλές και αξιόπιστο δίχτυο ποδηλατοδρόμων στις πόλεις ώστε να το χρησιμοποιούμε και ως μεταφορικό μέσο. Το τοπικό σχέδιο της Λευκωσίας που εκπονήθηκε και εγκρίθηκε πριν από 25 χρόνια προέβλεπε ένα ευρύ δίχτυο ποδηλατοδρόμων. Μόνο το 2% υλοποιήθηκε γι’ αυτό και είναι πολύ δύσκολο πρακτικά να πας στη δουλειά σου ή στο σχολείο με το ποδήλατο.
Ζούμε μία ανακύκλωση ακόμη και στις λύσεις που προτείνονται;
Θυμάμαι στη δεκαετία του ‘80 όταν ξεκινούσαν οι Φίλουι του Ακάμα και είχα εμπλακεί, συζητούσαμε πολιτικές προστασίας του περιβάλλοντος οι οποίες ακόμη και σήμερα δεν έχουν υλοποιηθεί. Ακόμη για τον Ακάμα που η προστασία του θα έπρεπε να είναι αυτονόητη, είναι ένα θέμα που ακόμη πηγαινοέρχεται σε πολιτικά γραφεία.
Με σπουδές στο London School of Economics και μετά Νομική στην Οξφόρδη, φαντάζομαι πως δεν υπήρξατε και πολύ έξαλλο νιάτο. Η ζωή σας ήταν μόνο διάβασμα;
Όχι βέβαια… Ήταν η εποχή των πάρτι αλλά και των έντονων πολιτικών ζυμώσεων. Το πανεπιστήμιο ήταν πολύ πολιτικοποιημένο και είχε μία παράδοση ως φυτώριο αριστερής διανόησης. Ήμουνα αρκετά ενεργός τότε και συμμετείχα στις καταλήψεις που γίνονταν κατά της πολιτικής της Θάτσερ, η οποία κατέπνιγε την παιδεία. Ως ανήσυχος νέος, ήμουν τότε ενταγμένος σε αριστερές, αριστερίστικες μάλλον οργανώσεις, κλίνοντας περισσότερος προς τις τροτσκιστικές ομάδες φοιτητών.
Πώς τα πηγαίνατε με τις κυπριακές παρατάξεις;
Δεν θέλαμε να ενταχθούμε σε καμία κομματική παράταξη, έτσι δημιουργήσαμε μία ανεξάρτητη φοιτητική κίνηση. Στα επόμενα χρόνια δυστυχώς δεν επιβίωσε αλλά η διαδικασία σύστασης της ήταν πολύ ενδιαφέρουσα και συναρπαστική εμπειρία.
Σε ποια φάση γνωρίσατε τη σύζυγό σας Δάφνη Δημητριάδη;
Την ήξερα από μικρή. Ο αδερφός της ήταν φίλος με τον αδερφό μου και γνωριζόμασταν οικογενειακώς. Ως δεσμός ξεκίνησε μετά τις σπουδές, στα μέσα της δεκαετίας του 1980 όταν και οι δύο πλέον είχαμε επιστρέψει στην Κύπρο και πήγαμε μαζί για μεταπτυχιακές σπουδές. Η Δάφνη ασχολείται με ερευνητικά προγράμματα και έργα που σχετίζονται με αναδυόμενες τεχνολογίες όπως τεχνητή νοημοσύνη, ψηφιακά δίδυμα και blockchain.
Τι σας κέρδισε στη σύντροφό σας;
Καταρχάς είναι άνθρωπος με πολύ υψηλή ευφυΐα, είναι πολύ αποφασιστική και πολύ ανεξάρτητη. Έχει έντονη άποψη και δυναμική προσωπικότητα. Θα έλεγα ότι το μυαλό της και η σκέψη της είναι μια συνεχής και πολύ ενδιαφέρουσα πρόκληση για μένα.
Έχετε και δύο κόρες, τη Μυρτώ και τη Σοφία… Με τι ασχολούνται;
Η Μυρτώ είναι δικηγόρος και εργάζεται σε γραφείο στο Λονδίνο. Η Σοφία έχει σπουδάσει καλές τέχνες και ασχολείται με ψηφιακές τέχνες και animation. Αλλά ζωγραφίζει επίσης καταπληκτικά κατά τη γνώμη μου. Αυτή τη στιγμή είναι στην Κύπρο αλλά η αλήθεια είναι ότι αναζητεί κι αυτή κάποια ευκαιρία για εργασία στο εξωτερικό. Και νομίζω αυτό ισχύει για πάρα πολλά νέα παιδιά του τόπου μας. Έχουμε μια σταθερή διαρροή ταλέντων στο εξωτερικό, είτε στις επιστήμες, είτε στην τεχνολογία, είτε στις τέχνες, είτε σε άλλους τομείς και θεωρώ ότι αυτό πρέπει, όχι μόνο να μας προβληματίσει, αλλά να μας κινητοποιήσει. Είναι τεράστια η απώλεια για τον τόπο.
Πώς θα μπορούσε να ανακοπεί αυτή η τάση φυγής κατά τη γνώμη σας;
Η φυγή των νέων για το εξωτερικό έχει να κάνει με τη σαθρότητα του συστήματος, την έλλειψη αξιοκρατίας και με την απόρριψη που αισθάνονται ως φορείς νέων αντιλήψεων και ιδεών. Δυστυχώς, ζούμε σε έναν τόπο που επιβραβεύει τις υποκλίσεις στο κατεστημένο και αμφισβητεί την ανεξάρτητη σκέψη, την κριτική σκέψη, που είναι ίδιων των νέων ανθρώπων. Η κομματοκρατία έχει επιβάλει δικούς της κανόνες διορισμού, προαγωγής και ανέλιξης στον τόπο μας.
Ποια είναι η σημαντικότερη αξία που θελήσατε να μεταδώσετε στα παιδιά σας;
Η ανεξάρτητη σκέψη και η ευθύτητα. Είναι αρετές που εκτιμώ ιδιαίτερα. Από εκεί και πέρα προσπαθήσαμε να τους καλλιεργήσουμε την αλληλεγγύη και τη συλλογικότητα που είναι πυλώνας της δημοκρατίας και της προόδου.
Τι έχετε μάθει εσείς από τις κόρες σας;
Με έχουν βοηθήσει να ξεπεράσω κάποιες προκαταλήψεις και στερεότυπα με τις οποίες μεγάλωσε η δική μας γενιά. Έχουν φέρει μέσα στο σπίτι τις φεμινιστικές αντιλήψεις και μηνύματα αποδοχής της σεξουαλικής διαφορετικότητας. Πολύ σημαντικά ζητήματα, τα οποία έχω αντιληφθεί και υιοθετήσει πλήρως μέσα από τις συζητήσεις με τα παιδιά μου.
Είναι σημαντικό να αναθεωρούμε; Το κάνετε συχνά;
Ναι, βέβαια. Αλλά για να αλλάξουμε και να προχωρήσουμε, είτε ατομικά είτε συλλογικά, πρέπει τα πράγματα να αναλυθούν με βάση κάποιες θεμελιώδεις αρχές. Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι θεμελιώδεις αρχές. Και σίγουρα δε θέλω οι κόρες μου να μεγαλώσουν σε έναν κόσμο με διακρίσεις, προκαταλήψεις και στερεότυπα. Θέλω να έχουν ίσες ευκαιρίες, κάτι το οποίο δικαιούται κάθε άνθρωπος.
Στην εποχή μας φαίνεται να υπάρχει μια στροφή σε συντηρητικές και ακραίες ιδεολογίες. Το βρίσκετε ανησυχητικό αυτό;
Νομίζω επιστρέφουμε σε μια φάση έντονης αναζήτησης. Καταγράφεται παγκοσμίως μια μεγάλη αποδοκιμασία προς τα κατεστημένα πολιτικά κόμματα. Ο κόσμος μέσα στην αναμπουμπούλα, την αβεβαιότητα, τον οικονομικό μαρασμό αναζητεί λύσεις πιο κάθετες και απόλυτες καταφεύγοντας ακόμη και σε ακραία σχήματα. Από φαινόμενα τύπου Μπερλουσκόνι και Τραμπ μέχρι τις σύγχρονες ακροδεξιές επιλογές όπως η Μελόνι.
Ζούμε το τέλος των ιδεολογιών;
Η φθορά έχει φτάσει μέχρι τον πυρήνα όλων των ιδεολογιών. Επομένως είναι ασφαλές να συμπεράνουμε ότι τα συμβατικά πολιτικά σχήματα έχουν κλείσει τον κύκλο τους. Έχουν διαφθαρεί σε τέτοιο βαθμό που έχουμε φτάσει στο σημείο, οι ιδεολογικές αποχρώσεις να μην σημαίνουν τίποτα. Στην Κύπρο το ερώτημα και το ζητούμενο είναι πώς πολεμούμε τη διαφθορά και την κομματοκρατία. Κι αυτό εγείρεται από πολίτες οι οποίοι προέρχονται τόσο από τη δεξιά όσο και από την αριστερά. Κάθε έντιμος ψηφοφόρος, είτε αριστερός, είτε δεξιός, είτε κεντρώος, αναζητά απάντηση στο δίλημμα: επιλέγουμε διαφθορά ή μία ευνομούμενη εσωτερική διακυβέρνηση;
Τι σας ώθησε προσωπικά να διεκδικήσετε την προεδρία;
Η ανάγκη να δράσω. Το γεγονός ότι είμαι δυσαρεστημένος με όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας και είμαι μονίμως επικριτικός και καταδικαστικός, με έβαλε κάποια στιγμή σε σκέψεις για αναζήτηση λύσεων. Αποφάσισα να εμπλακώ λοιπόν με μια ολοκληρωμένη πρόταση και πρόγραμμα που θα προσφέρει σαφείς εισηγήσεις. Ένιωσα ότι η στιγμή ήταν σωστή γιατί υπήρχε και υπάρχει μια έντονη δυσαρέσκεια του κόσμου απέναντι στην κομματοκρατία. Τουλάχιστον στα δύο θέματα τα οποία εγώ θεωρούσα ως τα πιο κρίσιμα -το Κυπριακό και η καταπολέμηση της διαφθοράς- υπάρχει κατά την άποψη μου ένα σοβαρό κενό. Η αντι-διζωνική, ας την πούμε, θέση στο Κυπριακό δεν εκπροσωπείται. Τουλάχιστον όχι από κάποιον υποψήφιο με δημοκρατική ιδεολογική αφετηρία.
Άρα ήταν μια ανάγκη να δράσετε από θέση δυσαρέσκειας;
Ναι, η οποία θέλησα να μετουσιωθεί σε πρόταση.
Μετά τις εκλογές αυτοί οι άνθρωποι που έχουν συσπειρωθεί γύρω από την υποψηφιότητα σας και υιοθετούν την πρότασή σας, θα συμμετέχουν σε κάποιον νέο πολιτικό σχηματισμό;
Θεωρώ ότι πρέπει να σταθούμε με συνέπεια απέναντι στις θέσεις που εκφράζουμε. Δεν θα έλεγα με τη σύσταση ενός κόμματος αλλά σίγουρα με έναν τρόπο που θα μπορέσει να αρθρώσει λόγο στη κοινωνία και να εκφράσει τις αρχές μας. Είμαι έτοιμος να συνδράμω μια τέτοια προσπάθεια γιατί θέλω αυτές οι θέσεις να επιβιώσουν ασχέτως της δικής μου κατάληξης. Αισθάνομαι ότι έχουν συγκεντρωθεί πολύ αξιόλογοι άνθρωποι γύρω από την υποψηφιότητα μου, χωρίς καιροσκοπικά κίνητρα, χωρίς κομματικές ράχες, με αφετηρία την πίστη σε θέσεις αρχών.
Η απόρριψη της διζωνικής ομοσπονδίας συχνά παρουσιάζεται ως αναχρονιστική θέση. Ερμηνεύεται ως τοποθέτηση ανθρώπων που δεν είναι «αρκετά προοδευτικοί»…
Ναι, έχει καλλιεργηθεί περίπου η πεποίθηση ότι όποιος διαφωνεί, ή αμφισβητεί τη ΔΔΟ, είναι απολίτιστος και αμόρφωτος. Κάτι εντελώς εσφαλμένο φυσικά.
Θεωρείτε ότι καλλιεργήθηκε σκόπιμα;
Θεωρώ ότι εξυπηρετεί σκοπιμότητες. Το αίτημα της απελευθέρωσης και της κατοχύρωσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η ανάγκη προστασίας της ταυτότητας, είναι θέματα αρχής που τυγχάνουν σεβασμού διεθνώς. Συνθέτουν έναν αξιακό κώδικα με μεγάλη βαρύτητα στον σύγχρονο κόσμο. Επομένως θεωρώ φυσικό επόμενο ένας προοδευτικός άνθρωπος να παραμένει πιστός στις αρχές αυτές. Στην Κύπρο, υπήρξε διαχρονικά μία προσπάθεια να απομακρυνθούμε από αυτές, διότι υπάρχουν δυνάμεις που βολεύονται και εξυπηρετούνται από μία «χονδρική» επίλυση του Κυπριακού, χωρίς ιδιαίτερη προσοχή στα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ποιο είναι το όραμα σας λοιπόν;
Να δημιουργήσουμε μια καθαρή, πραγματική, αξιοκρατική δημοκρατία, χωρίς τα στοιχεία της κομματοκρατίας, όπου οι άνθρωποι θα είναι περήφανοι για τον τόπο τους. Παράλληλα να διατηρήσουμε την αγωνιστικότητα και την προσδοκία μας στο εθνικό θέμα και να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις στο μέλλον για μια λύση στο Κυπριακό πραγματικά δίκαιη και βιώσιμη. Όχι στα λόγια, αλλά στην ουσία της.
ΦΩΤΟ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΝΑΓΙΔΗΣ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: SHONA MUIR
Μακιγιάζ: Αφροδίτη Κλεάνθους (Ilona Make Up Team by Inglot)
