Μία από τις σημαντικότερες ηθοποιούς του κυπριακού θεάτρου, αποφασίζει για πρώτη φορά στη ζωή της να παίξει στην τηλεόραση. Η Στέλα Φυρογένη ερμηνεύει τη Χάιδω στη σειρά «Η γη της ελιάς», μια ζόρικη ηρωίδα που ήδη συζητείται σε Ελλάδα και Κύπρο. Σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη μιλάει για όλα όσα αγαπά, όσα την πληγώνουν και όσα ονειρεύεται.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΩΝΙΑ ΣΤΑΥΡΙΝΟΥ
ΦΩΤΟ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΑΤΤΗΣ – ΑΡΧΕΙΟ «ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΥ
Άνθρωπος δεμένος με τη γη, τη φύση, τους ανθρώπους, η Στέλα Φυρογένη, αναζητά την ομορφιά αυτού του κόσμου σε κάθε πτυχή της ζωής της… Μια ρομαντική ψυχή που επιλέγει να πορεύεται ασυμβίβαστη στις αρχές της. Σε μια εποχή που όπως λέει «είναι από τις πιο δύσκολες για να πράττεις σύμφωνα με την ιδεολογία σου» επιλέγει κάθε μέρα την αγάπη ως στάση ζωής. Ως ηθοποιός έχει ερμηνεύσει πολύ απαιτητικούς ρόλους στο κυπριακό θέατρο και στον κινηματογράφο, έχει βραβευτεί κι έχει καταθέσει όλη τη ζωή της στην τέχνη της. Σήμερα, αποφασίζει για πρώτη φορά να εμφανιστεί σε τηλεοπτική σειρά και ξανασυστήνεται σε ένα ευρύτερο κοινό, το οποίο όπως φαίνεται, το έχει ήδη κερδίσει.
Γιατί τηλεόραση και γιατί τώρα;
Μετά από 30 χρόνια στο θέατρο νομίζω ότι μπορώ να το κάνω κι αυτό. Τόσο απλό είναι. Βρήκα τη συγκεκριμένη ηρωίδα πολύ ενδιαφέρουσα και αποφάσισα να το κάνω. Μην ξεχνάτε ότι διανύουμε μια πολύ δύσκολη εποχή για το θέατρο.
Παρόλο που δεν έχεις ξανακάνει ποτέ τηλεόραση, δεν θυμάμαι να ήσουνα και δογματικά εναντίον της…
Όχι βέβαια. Απλά τόσα χρόνια το θέατρο με γέμιζε πάρα πολύ. Και από πλευράς χρόνου και από πλευράς υλικού, οπότε η τηλεόραση δεν μπήκε ποτέ σε πρώτο πλάνο. Μέσω της τηλεόρασης εξάλλου γνώρισα και το θέατρο και το σινεμά. Ως παιδί παρακολουθούσα σταθερά το «Θέατρο της Δευτέρας» στην Ελληνική Τηλεόραση και φυσικά αγαπημένες κινηματογραφικές ταινίες που δεν είχα την ευχέρεια τότε να τις δω στο σινεμά.
Η γνωριμία σου με τον Ανδρέα Γεωργίου πώς έγινε;
Τον Αντρέα τον γνωρίζω από τότε που ήτανε πιτσιρίκι. Ήταν ένας υποσχόμενος νεαρός, πολύ έξυπνος, πολύ ενεργητικός, πολύ παρών στα πράγματα και πολύ ευγενικός. Μέσα στα χρόνια είχαμε διαφορετικές πορείες, αυτός στην τηλεόραση, εγώ στο θέατρο και τώρα ήρθε η στιγμή να συναντηθούμε.
Τι έχεις να πεις για το ρόλο της Χάιδως;
Είναι μια γυναίκα που έχει υποστεί ένα τεράστιο πλήγμα. Ο σύζυγος και η κόρη της δολοφονήθηκαν την ημέρα του γάμου της κόρης. Οποιαδήποτε γυναίκα, οποιασδήποτε ιδιοσυγκρασίας, η οποία έχει φτάσει σε αυτό το όμορφο σημείο στη ζωή της και ξαφνικά χάνει τα πάντα, μπορεί να μεταμορφωθεί σε τέρας. Να χάσει τον εαυτό της, να χάσει το μέτρο, να χάσει ακόμη και τα όρια της πραγματικότητας. Επειδή παίζει σε τέτοια άκρα ο ρόλος, θεώρησα ότι είχε μεγάλο ενδιαφέρον.
Στην Ελλάδα πάντως οι διάφορες εκπομπές έχουν ασχοληθεί ιδιαίτερα με το ρόλο σου και συζητάνε «ποια είναι αυτή η νέα ηθοποιός»…
Νέα ε; Φαντάζομαι ότι αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι ακριβώς το γεγονός ότι δεν είμαι νέα. Αν ήμουνα 25άρα μάλλον δεν θα ήταν εντυπωσιακή αυτή η είσοδος στις τηλεοπτικές οθόνες. Αλλά αυτό που κάνει αίσθηση είναι ότι είμαι μια μεγαλύτερη ηθοποιός και είναι περίεργο να μην με ξέρουν ήδη. Αυτό μάλλον κίνησε την περιέργεια. Μακάρι ο ρόλος μου να πείθει ότι είναι ένας πραγματικός άνθρωπος. Καμιά φορά όταν ο χαρακτήρας παίζει με τα όρια, εύκολα μπορεί να περάσει στο να γίνει γραφικός.
Σε δυσκολεύει αυτό;
Είναι μια πολύ μεγάλη πρόκληση, ειδικά για ένα καθημερινό σίριαλ που πρέπει να διατηρεί το ενδιαφέρον του κοινού. Είναι μεγάλο ζητούμενο, με τον γρήγορο τρόπο που γίνεται η δουλειά, να καταφέρεις να κρατήσεις τη συνέπεια του ρόλου απ’ την αρχή μέχρι το τέλος.
Τι vibes λαμβάνεις από το τηλεοπτικό κοινό που τώρα σε γνωρίζει;
Τα σχόλια που έχω ακούσει είναι από τους οικείους μου, φίλους, συγγενείς, δεν έχω κυκλοφορήσει ακόμη πολύ πάρα έξω. Για τους δικούς μου ανθρώπους λοιπόν ήταν πρωτόγνωρο να με βλέπουν στην τηλεόραση. Όπως ήταν και για μένα. Λαμβάνω ποικίλες αντιδράσεις. Αυτοί που με αγαπάνε πολύ στεναχωριούνται που με βλέπουν να βρίζω και να καταριέμαι συνέχεια!
Εσένα σε ενοχλεί;
Απλά μετά από κάθε επεισόδιο χρειάζεται πολύ χαμόγελο και πολλές αναπνοές γέλιου για να ξορκίζεται το κακό!
Εσύ δεν βρίζεις;
Βρίζω στο αυτοκίνητο, μόνη μου δηλαδή, χωρίς να απευθύνομαι σε άλλους ανθρώπους και είναι ο τρόπος να διατηρώ ήρεμη την οδήγησή μου!
Απέχεις συνειδητά από τα social media. Πού έγκειται η διαφωνία σου με το μέσο;
Έχει να κάνει με τον τρόπο που επικοινωνώ γενικότερα. Αν έχω λίγο χρόνο θα προτιμήσω να τον περάσω με τους φίλους μου και τους δικούς μου ανθρώπους ή να πάρω τηλέφωνο και να τους ακούσω. Το προτιμώ από το να κάθομαι να γράφω μηνύματα ή να εκφράζω την άποψή μου και να σχολιάζω. Δεν σημαίνει ότι ακυρώνω το μέσο. Απλώς έχει να κάνει με τον τρόπο που κάνει χρήση ο καθένας. Αναγνωρίζω βέβαια ότι αν δεν είσαι «παρούσα» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γίνεσαι ανύπαρκτη. Κι αυτό το βρίσκω πολύ ενοχλητικό. Αν θα κάνω ένα τέτοιο άνοιγμα κάποια στιγμή, θα το χρησιμοποιήσω μόνο ως βήμα για να παρουσιάζω τη δουλειά μου.
Επέλεξες να ζεις σε χωριό, με τα ζώα σου, τα λαχανικά που φυτεύεις, δίπλα στη φύση. Πότε πήρες αυτή την απόφαση;
Ήταν μια ανάγκη που είχα πάντα και ένα όνειρο ζωής. Από τη μια φαίνεται σαν πολυτέλεια, από την άλλη είναι αρκετά δύσκολο, γιατί βρίσκεται λίγο πολύ στη μέση του πουθενά. Δεν υπάρχουν σπίτια κοντά, ούτε γείτονες, ούτε δρόμοι. Αυτός ο τρόπος ζωής, με τα ζώα, τα δέντρα, τα μποστάνια, είναι πολύ έξω από τους ρυθμούς της υπόλοιπης ζωής και της δουλειάς μου, με αποτέλεσμα να κυλάει πολύ διαφορετικά ο χρόνος. Γι’ αυτό αργώ πάντα λίγο στα ραντεβού μου!
Εσύ πώς μεγάλωσες; Είσαι παιδί της πόλης ή του χωριού;
Είμαι παιδί της πόλης. Μεγάλωσα σε ένα διαμέρισμα στη Θεσσαλονίκη, με τους γονείς μου, τον αδερφό μου και την αδερφή μου. Δεν ήμουνα όμως περιορισμένη, είχαμε τη γειτονιά τότε, κατεβαίναμε και βρίσκαμε τα άλλα παιδιά, ενώ στην πόλη υπήρχαν ακόμη αυλές. Δεν ήταν η έννοια της πολυκατοικίας όπως είναι σήμερα.
Και σπούδασες στην Αθήνα, στο Εθνικό Θέατρο, σωστά;
Ναι, έφυγα από τη Θεσσαλονίκη στα 19-20, τελείωσα τη Σχολή και μετά έμεινα για μερικά χρόνια δουλεύοντας στο Εθνικό Θέατρο. Ήρθα στην Κύπρο το 1995.
Ήσουν «ερωτική μετανάστρια»;
Ακριβώς. Αυτή ήταν η αφορμή.
Το μικρό κοινό και οι περιορισμένες επιλογές της Κύπρου δεν ένιωσες ποτέ να σε εγκλωβίζουν; Δεν θέλησες ποτέ τα αθηναϊκά θέατρα, ή ακόμη και μια καριέρα στο εξωτερικό; Είναι κάτι που θα μπορούσες να έχεις.
Μα οποιοσδήποτε θα μπορούσε κάτω από ορισμένες συνθήκες να ακολουθήσει αυτό το δρόμο. Να κυνηγήσω τι, όμως, αλήθεια; Θεατρικά έχω πάρει πολύ μεγάλες χαρές δουλεύοντας εδώ. Αν με ενοχλούσε κάτι ήταν που υπήρξαν κάποιες εξαιρετικές παραστάσεις οι οποίες θα μπορούσαν να επικοινωνηθούν παντού και ήταν καταδικασμένες να μείνουν στο μικρό μας κοινό. Παλαιότερα με ενοχλούσε και η ανακύκλωση σε σχέση με το ποιοι συνεργαζόμαστε με ποιους. Αλλά σήμερα βρισκόμαστε σε ένα εντελώς διαφορετικό τοπίο.
Δεν είχες δηλαδή τη φιλοδοξία της μεγάλης καριέρας;
Μα ποια είναι η μεγαλύτερη καριέρα; Κι εδώ που είμαι θα μπορούσα να είμαι πλήρως ικανοποιημένη. Το ότι δεν είμαι, είναι πολύ ανθρώπινο και έχει να κάνει και με τις δικές μου επιλογές και με τη γενικότερη κατάσταση. Έχει να κάνει με το σύστημα το οποίο υπηρετούμε και εξυπηρετούμε όλοι μας από διαφορετικές θέσεις. Και κάποιοι είναι πιο συχνά χαμένοι από άλλους.
Αυτό τον καιρό σκηνοθετείς και μία θεατρική παράσταση για το θέατρο Δέντρο;
Ναι, πρόκειται για το έργο «Ο τρομερός λήσταρχος Χρήστος Νταβέλης» του Γιώργου Αρμένη. Παρόλο που χρονικά διαδραματίζεται μετά τα γεγονότα της Ελληνικής Επανάστασης σχετίζεται με όσα διαδραματίστηκαν τότε. Είναι ένα έργο με πολύ μουσική και τραγούδι, σε μουσική Γιώργου Χριστοδουλίδη και Γιάννη Κουτή και έναν εξαιρετικό θίασο. Κάνουμε πρεμιέρα την Κυριακή, 10 Οκτωβρίου.
Το θέατρο πλήρωσε μεγάλο τίμημα στην περίοδο της πανδημίας.
Δεν είμαστε και πολύ χρήσιμοι, προφανώς. Κατά τους κυβερνώντες είμαστε απλά χομπίστες. Η τέχνη δεν θεωρείται απαραίτητη σε κάτι. Τι να πω; Να απαριθμήσω όλους τους λόγους που η τέχνη έχει νόημα; Ακόμη και η φύση που είναι μια δημιουργός που μας προσφέρει απλόχερα το έργο της δεν μπαίνουμε στον κόπο να την εκτιμήσουμε και να την προστατεύσουμε. Θα σεβαστούμε την ανθρώπινη δημιουργικότητα; Αυτή που βγαίνει από την ανάγκη, τον πόνο, τη χαρά, τη μοναξιά;
Πώς σχολιάζεις τα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης στο θέατρο που βγήκαν τους τελευταίους μήνες;
Δεν συμμερίζομαι την άποψη ότι το θέατρο καταστράφηκε επειδή κάποιοι άνθρωποι αποφάσισαν να κάνουν κατάχρηση της εξουσίας τους. Είτε έχει να κάνει με γυναίκες, είτε με άντρες, είτε με bullying επί σκηνής. Με πολλούς αγώνες και μεγάλη πάλη έχουμε έρθει σε μια εποχή όπου δημιουργήθηκε το απαραίτητο κλίμα το οποίο επέτρεψε σε ανθρώπους που έχουν υποστεί οποιασδήποτε μορφής κακοποίηση να μιλήσουν. Από κει και πέρα αν υποθέσουμε ότι υπάρχει ένα σύστημα δικαιοσύνης το οποίο κάνει τη δουλειά του, θα πάρει τις σωστές αποφάσεις.
Έχεις βιώσει σεξιστικές συμπεριφορές στη δουλειά σου;
Ναι, όταν ήμουν πολύ μικρότερη. Ήταν του τύπου προσέγγιση σωματική και αντέδρασα έντονα. Έσπρωξα στη μία και χτύπησα σε άλλη και έφυγα και δεν ξαναπήγα. Ήταν δουλειές που έκανα μικρή, κάτω των 18. Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι όμως σε θέση να αντιδράσουν, να βάλουν τα όριά τους. Υπάρχουν παιδιά που ντρέπονται, παιδιά που φοβούνται, άτομα που τα τραύματα τους και τα βιώματα τους τα προετοιμάζουν να είναι παθητικά σε τέτοιες συμπεριφορές. Θα έπρεπε να εκπαιδευόμαστε στις ανθρώπινες σχέσεις.
Σήμερα όπως διαμορφώθηκε το κλίμα, ζούμε έναν εμφύλιο μεταξύ εμβολιασμένων και μη. Πώς το βιώνεις;
Όπως το περιγράφεις, σαν έναν εμφύλιο πόλεμο. Όλα αυτά που μας συμβαίνουν θα έπρεπε να μας είχαν οδηγήσει σε μια υπέρβαση, να μην υποκύπτουμε στο εύκολο. Και αυτή τη στιγμή δεν το λέω σαν κάποια που αντιστέκεται στα εμβόλια. Δεν είμαι επιστήμονας όπως ούτε κι εσύ. Αλλά, θέλω να πιστεύω ότι δικαιούμαστε να κάνουμε την επιλογή μας. Αυτό είναι το θέμα μου. Ο τρόπος που επιβάλλονται τα πράγματα είναι τόσο γραφικός. Δεν υπάρχει σοβαρότητα και ευθύνη.
Έχεις μια έντονη ευαισθητοποίηση απέναντι στη φύση και τα ζώα. Παλαιότερα μου είχες πει ότι αυτή είναι η ιδεολογία σου…
Είναι από τις πιο δύσκολες εποχές να πράττεις σύμφωνα με την όποια ιδεολογία σου. Με τα ζώα και τη φύση ναι, έχω μια ιδιαίτερη ευαισθησία και αγάπη. Έχω κόψει το κρέας εδώ και 19 χρόνια και η τάση είναι να γίνω vegan. Είμαι πολύ καλά στην υγεία μου προς το παρόν και θεωρώ ότι αν ακολουθείς ισορροπημένα μια τέτοια διατροφή είσαι μια χαρά και το σημαντικότερο, δεν έχεις αίμα στο πιάτο σου. Υπάρχει πολύς πόνος, εξευτελισμός και βασανιστήριο για τα ζώα στην βιομηχανία του κρέατος. Τρώμε τον τρόμο τους.
Ποιες φορές θυμάσαι η ζωή να σε έχει εκπλήξει;
Εκπλήσσομαι συνέχεια. Μπορεί να είναι μια βλακώδης αθωότητα δική μου, αλλά πραγματικά εκπλήσσομαι συνεχώς. Ίσως γιατί πολύ συχνά δεν εμπιστεύομαι το ένστικτό μου. Όταν η έκπληξη είναι ευχάριστη, τότε καταλήγει να γίνεται μια εξαιρετική στάση ζωής. Κάθε φορά όμως που τα πράγματα είναι δυσάρεστα υπόσχομαι στον εαυτό μου την επόμενη φορά να ακούσω το ένστικτό μου! Έτσι κι αλλιώς ένα εκπαιδευτικό ταξίδι είναι η ζωή μέχρι την τελευταία στιγμή.
Υπάρχει κάτι για το οποίο μετανιώνεις;
Πολλά μικρά πράγματα. Τα οποία έχουν κυρίως να κάνουν με ανθρώπους γύρω μου. Μετανιώνω που δεν έχω δώσει μεγαλύτερο βάρος στις σχέσεις μου με κάποιους ανθρώπους. Οποιουδήποτε τύπου σχέσεις. Δεν ξέρω αν θα έκανα πράγματα διαφορετικά. Θα ήθελα να είχα την ευκαιρία να ξαναδοκιμάσω. Νομίζω αυτή είναι ανάγκη όλων μας. Να πάμε πίσω και να τα κάνουμε όλα σωστά. Αλλά είναι αδύνατο. Εξάλλου σήμερα είσαι άλλος άνθρωπος από αυτόν που ήσουν τότε.
Ποιες είναι οι πιο κρυφές σου επιθυμίες;
Θα ήθελα πολύ να πετάω και να γίνομαι αόρατη κατά βούληση.
