Πέντε χρόνια πριν, άφηνε πίσω της μια καριέρα στην τηλεόραση για να ξεκινήσει μια άλλη στην πολιτική. Κι όπως όλα δείχνουν, τα κατάφερε. Επιδεικνύοντας πυγμή και σθένος, πρωταγωνίστησε σε αποκαλύψεις σκανδάλων και συγκρούστηκε με πολιτειακούς θεσμούς και συναδέλφους της. Γι’ αυτή την «ετοιμοπόλεμη» στάση της, μάλιστα, έχει κατηγορηθεί αλλά όπως εξηγεί: «δεν μπήκα στην πολιτική για να κάθομαι αναπληρωματική στον πάγκο»! Λίγο προτού ξαναριχτεί στην προεκλογική αρένα, φωτογραφίζεται με τους γιους και τον άντρα της και αποκαλύπτει τις προσωπικές της αλήθειες…
Της Βασιλικής Ζήνωνος
Τελικά, ως πολιτικός πιστεύεις ότι μπορείς να προσφέρεις περισσότερα απ’ ό,τι είχες προσφέρει ως δημοσιογράφος;
Ευθύνη των ΜΜΕ είναι ο έλεγχος της εξουσίας. Οι πολιτικοί συμμετέχουν στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Πρόκειται αναμφίβολα για δύο συναρπαστικά πεδία, αλλά με σαφώς διακριτά χαρακτηριστικά. Σημασία έχει, απ’ όπου και αν προσφέρεις, να το κάνεις με ανεβασμένες τις στροφές, με αφοσίωση και ανιδιοτέλεια. Ως δημοσιογράφος έχεις τη δυνατότητα να διερευνήσεις και να πιέσεις για απαντήσεις. Αλλά, πολύ συχνά σου κλείνουν κατάμουτρα την πόρτα, στερώντας σου τις απαντήσεις. Τώρα αυτό δεν μπορούν να μου το κάνουν.
Το να περάσεις, όμως, από τη θέση του κριτή στη θέση του κρινόμενου, πόσο εύκολο ήταν;
Πάντοτε ήμουν της άποψης ότι από όπου κι αν υπηρετούμε κρινόμαστε. Κριτική από ακραίους κύκλους αλλά και πολιτικούς είχα δεχθεί και κατά την παρουσίαση του προγράμματος «Το Συζητάμε». Μέχρι «εθνικά επικίνδυνη» με αποκάλεσε αρχηγός κόμματος, γιατί τολμήσαμε να συζητήσουμε τι σημαίνει ΔΔΟ, γιατί αγγίξαμε σκοτεινές πτυχές της κυπριακής ιστορίας που κάποιοι επίμονα έκρυβαν κάτω από το χαλί για δεκαετίες. Ο χαρακτήρας της εκπομπής είχε ενοχλήσει συντηρητικούς κύκλους. Συνεπώς, μαθημένα τα βουνά από τα χιόνια. Στην πολιτική πάντα θα υπάρχουν οι απέναντι. Αρεστοί δεν μπορούμε να είμαστε σε όλους. Και η κριτική όταν δεν καταντά εμπάθεια λειτουργεί εποικοδομητικά. Σημασία έχει να προχωράς σταθερός στο δρόμο σου χωρίς να αναλώνεσαι στα μικρά και υποβολιμαία. Ο κόσμος μας ψηφίζει γιατί μας εμπιστεύεται. Για να επιτελούμε έργο και όχι για να είμαστε διακοσμητικά στοιχεία. Δεν μπήκα στην πολιτική για να κάθομαι αναπληρωματική στο πάγκο και να υπηρετώ ένα διεφθαρμένο -όπως αποδείχτηκε- σύστημα, αλλά για να δώσω τη μάχη που οφείλουμε όλοι να δώσουμε. Και σαφώς θα υπάρξει κριτική και αντιδράσεις όταν με το έργο που επιτελεί ένας πολιτικός ενοχλεί ισχυρά κατεστημένα.
Αν αυτό το τελευταίο είναι ένα μάθημα των πέντε χρόνων εμπειρίας σου στην πολιτική, τι άλλο έχεις μάθει μέσα από τη Βουλή;
Ότι οι γκρίζες ζώνες είναι πολύ περισσότερες από τις άσπρες και τις μαύρες. Και η ισονομία είναι μια ανύπαρκτη έννοια. Η Δημοκρατία στηρίζεται στη λειτουργία των Θεσμών και έχει αποδειχτεί πια ο επιλεκτικός τρόπος προσέγγισης σε πολλά ζητήματα. Μήπως δικαιολογημένα υπάρχει τόση απαξίωση; Είναι να μην σε πνίγει το άδικο; Ζούμε κωμικοτραγικές καταστάσεις. Αν ήταν σενάριο ταινίας θα λέγαμε μας «έπιασαν στο δούλεμα».
Δηλαδή;
Δικάζεται ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας και ο Πρόεδρος στην κυριολεξία του έκανε πλάτες διαβρώνοντας την ίδια τη δικαιοσύνη. Ακούστηκε και η φράση «Ντροπή» από τον Γενικό Εισαγγελέα και έκλεισε η αυλαία στο κακουργοδικείο. Μετά, η υπόθεση Γιωρκάτζη, αντιπαραθέσεις, οργή, θυμός από πλευράς Προέδρου και ακολούθως ανεξήγητη σιωπή και ηρεμία. Κι αυτό έκλεισε με την αναφορά του Αβέρωφ: «Η τάτσα έμεινε». Όπως έμεινε στα αζήτητα και η έκθεση της επιτροπής Θεσμών για το ίδιο θέμα, γιατί κάποιοι αποφάσισαν να την αφήσουν. Πρόσφατα, μάθαμε ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία μάς απέκρυβε στοιχεία. Αντιλαμβάνεσαι την έκπληξη μου όταν άκουσα τον κ. Α. Χασαπόπουλο ανώτερο λειτουργό της Ε.Υ., να παραδέχεται δημόσια ότι «αποκρύψαμε στοιχεία από την κ. Χαραλαμπίδου. Μετά την υπόθεση “Αριστοτέλης” μας κατήγγειλε τον ίδιο υπουργό για προσφορές του υπ. Παιδείας και δεν της δώσαμε τα στοιχεία». Κι αυτά είναι μόνο μερικά που έχουν δει το φως της δημοσιότητας. Πόσοι άλλοι νόμοι ψηφίστηκαν κατά πλειοψηφία που φωτογραφίζουν πρόσωπα, επιχειρηματίες που έκαναν το κράτος τσιφλίκι τους; Είναι δυνατόν άτομα που είχαν ανάμιξη στο τραπεζικό σκάνδαλο να επιβραβεύονται με προαγωγές; Άλλο να τα υποψιάζεσαι όταν είσαι απ’ έξω και άλλο να τα τεκμηριώνεις από μέσα και να μοιράζεσαι αυτή την πληροφόρηση με τους πολίτες.
Άρα, ο ρόλος του βουλευτή πρέπει να είναι η αποκάλυψη σκανδάλων;
Στη δική μου αντίληψη ένας βουλευτής έχει ευθύνη απέναντι στους πολίτες και την κοινωνία. Έχει υποχρέωση να είναι ενεργό μέρος της κοινωνίας και να αξιοποιεί τη δύναμη που του έχει δώσει ο πολίτης για να αναδεικνύει περιπτώσεις που πλήττουν το δημόσιο συμφέρον.
Εσύ, αισθάνεσαι δικαιωμένη για όσες καταγγελίες έχεις κάνει;
Πάντοτε μιλούσα με στοιχεία και τεκμηριωμένα επιχειρήματα. Γι’ αυτό άλλωστε οι περισσότερε καταγγελίες απέδωσαν. Τότε που καταγγείλαμε το θέμα της Commerzbank στις γερμανικές Εποπτικές Αρχές και στην ΕΚΚ μάς κατηγορούσαν ότι γίναμε ντετέκτιβ. Από Σέρλοκ Χολμς μέχρι Ηρακλειδία Πουαρώ ήταν τα ειρωνικά σχόλια συναδέλφων στα απέναντι έδρανα. Τελικά αποδείχτηκε σύμφωνα με την πρόεδρο της ΕΚΚ ότι ήταν η μεγαλύτερη υπόθεση χειραγώγησης μετοχών της Μαρφίν Λαϊκής που είχαν να χειριστούν. Η υπόθεση «Αριστοτέλης»: Τι επιθέσεις δέχτηκα τότε. Ένας υπουργός που ήθελε να καλύψει τις πράξεις του επιχείρησε να με διασύρει στα ΜΜΕ. Τελικά κάηκε ο ίδιος και η ειρωνεία: ο ΠτΔ αποφάσισε, πριν η Νομική Υπηρεσία ολοκληρώσει την έρευνα της, να τον στείλει πρέσβη στην Αθήνα. Όσο για τον Βοηθό Εισαγγελέα, από το 2013 χτυπούσα πόρτες και κανείς δεν ήθελε να ακούσει. Μέχρι και σε τηλεοπτική εκπομπή βγήκε και απείλησε δημόσια να με φιμώσει. Αυτό είναι το απύθμενο θράσος των ατόμων που κατέχουν εξουσία και αισθάνονται άτρωτοι. Τη ρουτίνα την έμαθα. Μόλις αναδειχθεί ένα θέμα και ιδιαίτερα όταν αφορά πρόσωπα σε θέσεις εξουσίας, στοχοποιούν αυτόν που αναδεικνύει το θέμα. Επιχειρούν να διαβρώσουν την αξιοπιστία του για να συγκαλύψουν τις πράξεις τους. Είναι ψυχοφθόρος διαδικασία και την έχω ζήσει κατ’ επανάληψη αυτά τα πέντε χρονιά. Και μετά προκύπτουν και θέματα που αναρωτιέσαι πως κανείς τόσα χρόνια δεν τα ακούμπησε: Όπως το «Παντοπωλείο των Φυλακών». Το γνώριζαν όλοι, δεν μιλούσε κανείς μέχρι που το καταγγείλαμε στον Γενικό Ελεγκτή ο οποίος μας δικαίωσε πλήρως.
Αισθάνεσαι το ίδιο και για την εξέλιξη της υπόθεσης που αφορούσε στην άσεμνη επίθεση και τη σεξιστική συμπεριφορά εις βάρος σου από τον βουλευτή του ΔΗΣΥ, Ανδρέα Κυπριανού; Το ότι δεν του ασκήθηκε, τελικά, ποινική δίωξη πόσο ευάλωτη και απροστάτευτη σε αφήνει ως γυναίκα βουλευτή;
Ο ίδιος ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ καυτηρίασε αυτές τις συμπεριφορές στο πρόσφατο συνέδριο του κόμματός του, όταν μίλησε για συμπεριφορές που προσβάλλουν την παράταξη του και τα κοινοβουλευτικά ήθη. Βέβαια, μπορεί να καταδίκασε αυτές τις συμπεριφορές αφενός, αφετέρου τις επιβράβευσε με μία θέση στα ψηφοδέλτιο του ΔΗΣΥ για τις βουλευτικές εκλογές. Απ’ εκεί και πέρα, το πρόβλημα εστιάζεται στη Νομική Υπηρεσία, στο ηθικό δίδαγμα και στο προηγούμενο που αφήνει για την κυπριακή κοινωνία ευρύτερα, όχι μόνο για την κάθε γυναίκα ξεχωριστά, η απόφαση της μη δίωξης. Πάντως, με τη διαρροή του Πορίσματος και των καταθέσεων, το τοπίο είναι πλέον ξεκάθαρο: Η Νομική Υπηρεσία είχε ενώπιον της έξι καταθέσεις που περιέγραφαν με λεπτομέρεια το περιστατικό και το κλίμα που επικρατούσε στην αίθουσα με αναφορές στις καταθέσεις για «εικόνες ενδοοικογενειακής βίας». Δυστυχώς, για άλλη μια φορά η ευθυνοφοβία αποδείχθηκε εύκολη διέξοδος.
Θα μπορούσες, αλήθεια, να συνυπάρξεις ξανά στην ίδια κοινοβουλευτική αίθουσα με τον συγκεκριμένο συνάδελφό σου;
Κοίταξε, δεν είναι κυπριακό το φαινόμενο. Σε πολλά κοινοβούλια, ανά το παγκόσμιο, υπάρχουν σεξιστικές, ρατσιστικές και αντιδημοκρατικές συμπεριφορές. Το ζητούμενο είναι να τις αναδεικνύουμε, να τις καυτηριάζουμε και να αντιδρούμε. Διεκδικώντας μία διαφορετική κουλτούρα, ένα διαφορετικό πολιτικό πολιτισμό.
Τι απαντάς σε όσους υποστηρίζουν ότι έχεις πάντα μια ετοιμοπόλεμη διάθεση εντός του κοινοβουλίου και ότι η πυγμή που επιδεικνύεις πολλές φορές, γίνεται για σκοπούς αυτοπροβολής;
Κοίτα τώρα ειρωνεία! Οι γονείς μου με ονόμασαν «Ειρήνη», σχήμα οξύμωρο. Εκεί όπου χρειάζεται και είναι απαραίτητο δεν έχω κανένα πρόβλημα να συγκρουστώ, όποιος και να βρίσκεται απέναντι. Επιβάλλεται να δείχνεις πυγμή σε μια εποχή που μας έχει πνίξει η διαφθορά. Και ιδιαίτερα όταν είσαι γυναίκα στην πολιτική, αυτό είναι διπλά αναγκαίο. Όσο για τα θέματα προβολής, τυγχάνει η δουλειά που κάνω και τα θέματα με τα οποία ασχολούμαι να έχουν αντίκρισμα και να «κεντρίζουν» το ενδιαφέρον.
Είναι και κάποιοι, όμως, που σε κατηγορούν για το ότι δεν στέκεσαι το ίδιο επικριτικά απέναντι σε λάθη συναδέλφων σου που προέρχονται από το ΑΚΕΛ, εν συγκρίσει με τον τρόπο που αντιμετωπίζεις βουλευτές άλλων κομμάτων;
Αυτό το επιχείρημα συνήθως ανασύρεται όταν ο πολιτικός αντίπαλος δεν έχει επιχειρήματα για να απαντήσει, προσπαθώντας απεγνωσμένα να μετατοπίσει την ουσία της συζήτησης. Η προσπάθεια να πάει η συζήτηση αλλού, φανερώνει μια αδυναμία. Απ’ εκεί και πέρα είμαι βουλευτής του ΑΚΕΛ, και για να είμαι ξεκάθαρη: η διαπλοκή και η διαφθορά είναι καταδικαστέα φαινόμενα και χρέος μας είναι να τα πατάξουμε από όπου και αν προέρχονται και αυτό το ακούω συχνά και από τον γ.γ. του ΑΚΕΛ. Όμως, ας μην αρκούμαστε στην επιφάνεια μιας υπόθεσης και στα πολιτικά παιγνίδια που κρύβονται πίσω από αυτή. Αλλά να αναζητούμε τα πραγματικά γεγονότα και δεδομένα πίσω από κάθε υπόθεση.
Δεν υπάρχει καμιά ενέργεια ή συμπεριφορά σου για την οποία θα έλεγες σήμερα μέα κούλπα;
Είμαι αρκετά αυστηρή με τον εαυτό μου. Καθημερινά συζητώ με φίλους και στενούς συνεργάτες. Ζητώ τη γνώμη τους, είμαι έτοιμη να αξιοποιήσω κάθε καλή ιδέα. Κάνω σε καθημερινή βάση την αυτοκριτική μου. Μέα κούλπα θα έλεγα για περιπτώσεις που έπρεπε να έκανα ακόμη πιο δυναμικές παρεμβάσεις.
Εντός κοινοβουλίου έχεις κάνει περισσότερους φίλους ή εχθρούς;
Αισθάνομαι δυνατή με τους ανθρώπους που έχω γύρω μου, στην προσπάθεια να διατυπώσω μια πολιτική θέση ή να αποκαλύψω την αλήθεια γύρω από ένα θέμα. Βέβαια, όση θέληση και να έχει κανείς, το σύστημα είναι πανίσχυρο και αν κατάφερα να αναδείξω και να κάνω κάποια πράγματα είναι γιατί ανήκω σε μια ισχυρή, μεγάλη πολιτική παράταξη. Κάτι που νιώθω να με προστατεύει. Αλλά παράλληλα με γεμίζει και με μεγαλύτερες ευθύνες. Όσο πιο κοινωφελές και σημαντικό είναι το έργο που παράγεις τόσο πιο ισχυροί είναι οι εχθροί που κάνεις. Συνεπώς, δεν είναι θέμα αναλογίας.
Και τι είναι αυτό που συνεχίζει να σε κρατά στην πολιτική αρένα, επιδιώκοντας μια δεύτερη θητεία στη Βουλή;
Η εκτίμηση του κόσμου, η καθημερινή επαφή με τους πολίτες. Η ανάγκη για πολιτική αλλαγή, για ένα υγιές πολιτικό σύστημα που να μην είναι διεφθαρμένο και διαπλεκόμενο. Πληρώσαμε ήδη πολλά ως λαός. Η Κύπρος είναι ένας μικρός τόπος, και ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο θα μπορούσε να είναι παράδεισος για τον κάθε πολίτη. Δυστυχώς, η απληστία μερικών τον κατάστρεψε. Ουκ ολίγες φορές. Έχουμε πολλά να αλλάξουμε ακόμη.
Σε προσωπικό επίπεδο δεν σου στερεί σημαντικά πράγματα η ενασχόληση με την πολιτική;
Την έλλειψη δημιουργικού χρόνου με την οικογένεια μου.
Έχεις νιώσει ποτέ τύψεις απέναντι στους γιους και τον σύζυγό σου;
Αντιλαμβάνονται πλήρως το βάρος της ευθύνης που κουβαλώ εκ της θέσεως μου. Εισπράττω την ειλικρινή συμπαράστασή τους σε καθημερινή βάση.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο παράπονό τους;
Ο Θεοδόσης διαμαρτύρεται ότι δεν παίζω μαζί του ΦΙΦΑ 2016. Ο Χρίστος έχει πρόβλημα γιατί δεν μαγειρεύω και είναι απαιτητικός στο φαγητό και ο Άντρος διαμαρτύρεται γιατί του λείπει η γυναίκα του.
Για ποια πράγματα μπορεί να τσακωθείτε;
Με τον μεγάλο μου γιο αρπαζόμαστε με το παραμικρό. Είμαστε όπως τον σκύλο με τη γάτα και συνάμα αχώριστοι. Και με τον μικρό είμαστε αχώριστοι, αλλά το έχει αναγάγει σε επιστήμη να αποφεύγει τις συγκρούσεις .
Ποια συμβουλή επαναλαμβάνεις συχνά στους γιους σου;
Να μην είναι παθητικοί δέκτες σε αποφάσεις που παίρνουν άλλοι. Να διεκδικούν και να παλεύουν με αξιοπρέπεια.
Είσαι τόσο δυναμική και στο σπίτι όσο εντός Βουλής;
Σαφώς. Όταν αντιμετωπίζεις τρεις άντρες στο σπίτι που γνωρίζουν τις ευαισθησίες σου, αντιλαμβάνεσαι ότι τα υπόλοιπα στη Βουλή είναι παιγνίδι!
Έχεις δεχθεί ποτέ απειλές που να σε έχουν κάνει να ανησυχήσεις πραγματικά για την οικογένειά σου;
Το ότι κάποιοι είναι αδίστακτοι είναι ευρέως γνωστό. Ιδιαίτερα όταν απειλούνται τα συμφέροντά τους δείχνουν τα όρια και το πραγματικό περιεχόμενο του χαρακτήρα τους. Καμία ηθική αναστολή δεν έχουν. Φυσικά, αυτό είναι αναμενόμενο όταν υπάρχει έντονη κοινοβουλευτική δράση. Το θλιβερό είναι ότι επηρεάζει άμεσα την οικογένεια. Η αστυνομική παρουσία έξω από το σπίτι μου, επηρέασε αρνητικά την ψυχολογία της οικογένειας.
Θα θυσίαζες την πολιτική αν στο ζητούσε η οικογένειά σου;
Δεν θα μου το ζητούσαν ποτέ. Γιατί η πολιτική είναι προσφορά και αφορά όλους. Και το αντιλαμβάνονται πλήρως. Σε βαθμό που επηρεάζει και τις δικές τους επιλογές για το μέλλον.
Τι κάνεις αποκλειστικά για την Ειρήνη;
Για να χαλαρώσω από την πίεση… γυμναστήριο. Και έχει να με δουν τρεις μήνες, οπότε αντιλαμβάνεστε…
Ποια είναι η καλύτερη στιγμή της μέρας σου;
Όταν πάω στο κρεβάτι και ανάβω την τηλεόραση και περιμένω να με πάρει ο ύπνος.
Νιώθεις μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση ως γυναίκα, σήμερα στα 52 σου απ’ ό,τι πριν μια εικοσαετία ή σε φοβίζει ο χρόνος που περνά;
Χθες, 19 του Μάρτη έκλεισα τα 52. Η αυτοπεποίθηση βασίζεται στις εμπειρίες, στα βιώματα και τις επιτυχημένες αποφάσεις. Πήρα ρίσκα σε διάφορα στάδια της ζωής μου και δικαιώθηκα.
Τι εικόνα πιστεύεις ότι έχει ο κόσμος για σένα;
Ενός ανθρώπου, πολιτικού που προσπαθεί να δικαιώσει τον κόσμο που τον εμπιστεύτηκε και που αγωνίζεται για την επικράτηση μίας διαφορετικής πολιτικής αντίληψης.
Πότε ήταν η τελευταία φορά που έκλαψες, Ειρήνη;
Στις 26 Ιουνίου 2015, στον τρίτο όροφο του Κοινοβουλίου στο γραφείο μου. Από οργή και αγανάκτηση.
Και πότε ένιωσες πραγματικά ευτυχισμένη;
Όταν με είδε ο γιος μου στενοχωρημένη και με αγκάλιασε, γιατί ένιωσε ότι το είχα πραγματική ανάγκη.
